K arim a q osim ova

gul-gulzor,  paxta-paxtakor.
Sintetik  ishlam ing  bu  usullari  tovush  ustida  ishlashni  h a rf  ustida 
ishlash  bilan  birga  qo'shib  olib  borishni  talab  qiladi.  Bu  ish  usullari 
qiziqarli  bo'lib,  darsda  yarim  o'y in   holatini  vujudga  keltirishga  im kon 
yaratadi.
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

Xulosa  qilganda,  faqat  analiz  yoki  faqatgina  sintez  bilan  kifoya- 
lanib  bo'lm aydi,  am m o  tafakkur  faoliyatining  u  yoki  bu  turi  yetakchi 
o 'rin   tutadi.  O 'quvchi  so'zn i  analiz  qilish  bilan  uni  leksik  m a’noga 
ega  bo'lgan  bir  butunlik  sifatida  anglaydi,  bu  —  sintezdir;  so 'z   sintez 
qilinganda  uning  tovush  tarkibiga  diqqat jalb  etiladi,  bu  esa  analizdir.
U m u m an,  savod  o'rgatish jaray o nid a  analitik-sintetik  ishlar tizim i 
bolaning  faol  fikrlashini  ta ’minlaydi.  A nalitik-sintetik  ishlar  usuligina 
o'q u v ch ilam in g  bilish  m ustaqilligini t a ’m inlaydi,  „m uam m o li"  vaziyat 
yaratadi,  bolalarda  kuzatuvchanlikni,  ziyraklikni  o'stiradi.
T o v u sh -h arf  tom on idan  analiz  va  sintezni  yengillashtiradigan 
foydali  vositalar  sifatida  kesma  harflar,  k e sm a .b o 'g 'in la r  va  h arf  te ­
rish  taxtasi,  shuningdek,  abak  (harakat  qiladigan  lentali  k o'rgazm a), 
kadoskop,  alifbo  m ultim ediyasi  va  shu  kabi  texnik  vositalardan  ham  
foydalaniladi;  tovushlarning talaffuzi ustida ishlash uchun, shuningdek, 
yozib  olingan  ifodali  nutqni  (asosan,  badiiy  asarni)  takroriy  eshittirish 
uchun  m agnitafon  yoki  lingofon  kabineti  xizmat  qiladi.
Tovushlar  artikulatsiyasi,  diksiya  ustida  ishlash. 
A naliz-sintez 
ishlari  tizim ida  tovushning  o 'z in i  analiz  va  sintez  qilish,  tovushni 
talaffuz  qilish  vaqtidagi  nutq  apparati  organlarining  holati  va  haraka­
tini  kuzatish  (analiz)  va  h a rf  bilan  ifodalangan  tovush  va  tovushlar 
birikm asini  talaffuz  qilish  m aqsadida  n utq  organlarini  zaru r  holatga 
keltirish  (sintez)  m uhim   o 'rin  tutadi.  M asalan, 
u 
tovushining analizida 
til  tanglayga to m o n   baland  ko'tariladi,  tanglay  bilan  til  orasida  torgina 
bo'shliq  qoladi,  lablar  bir-biriga  yaqinlashib  yum aloqlashadi,  ovoz 
hosil  bo'ladi; 
r 
tovushining  sintezida  o g 'iz   ozroq  ochiq,  tish lar  orasida 
bo'shliq  b o'lad i,  lablar  ozgina  kengroq  tortilgan,  til  ozroq  orqaga 
itarilgan  va  tanglay  (tepa)ga  to m o n   b aland   ko'tarilgan  holatda;  ovoz 
eshitiladi,  o 'tayo tgan   havo  kuchi  bilan  tilning  uchi  titraydi.
Sinfda  barcha tovushlarning  artikulatsiyasi  (hosil  bo'lishi)ni  ko'rsatib 
bo'lm aydi.  M asalan,  qorishiq  p o rtlovchilar