К а р и м о в а. А., И с л о м о в ф. Р., А в л о қ у л о в а. З

лигича ва ҳаққоний аникуташ, шу билан бирга айрим
маҳсулотларнинг ҳақиқий таннархини ҳисоблаш ҳамда
корхона ресурслари ва пул маблағлари ишлатилиши
устидан назоратни ўрнатишдан иборат.
Мустақиллик йилларида мамлакатимизда бухгалте­
рия ҳисоби ислохрти амалга оширилиши энг асосий
масалалар бўйича ўзгаришлар бўлишига олиб келди.
Аввал 1995 йилда кейинчалик 1999 йилда “Маҳсулот
(ишлар, хизматлар)ни ишлаб чиқариш ва сотиш хара­
жатлари таркиби ҳамда молиявий натижаларни шакл­
лантириш тартиби тўғрисида ’’ги Низомнинг қабул
қилиниши мамлакатимиз бухгалтерия ҳисобида тубдан
ўзгаришлар бўлишига сабаб бўлди. Ушбу Низом хара­
жатларнинг моҳияти, корхонанинг ҳисобот давридаги
фойдаси билан боғликушгидан келиб чиқиб тақсим-
лашни белгилаб берди. Бундай тақсимлаш бозор иқти-
содиёти хусусиятларидан келиб чиқади ва у бизнинг
бухгалтерия ҳисоби тизимимизни халқаро миқёсда
қўлланилаётган “Директ-костинг” ҳисоб тизимига анча
яқинлаштирди. Харажатлар ҳисобининг айнан шу ти-
зимга яқинлаштирилиши бозор иқтисодиёти шароити­
да бухгалтерия ҳисоби бажариши керак бўлган вазифа-
лардан келиб чикди.
Маълумки, бозор муносабатлари шароитида бух­
галтерия ҳисобининг асосий вазифаси тегишли фойда-
ланувчиларни тегишли ахборот билан таъминлашдир.
Фойдаланувчиларни ички ва ташқи гуруҳга бўлиниши
эса ҳисобнинг молиявий ҳамда бошқарув ҳисобига бўли-

---

нишига олиб келади. Харажатлар ҳақидаги маълумот­
лар, биринчи навбатда, корхона фаолиятининг молия­
вий натижаларини аниқлаш учун зарурдир, яъни:
М аҳсулот сотиш дан тушган туш ум