К а р и м о в а. А., И с л о м о в ф. Р., А в л о қ у л о в а. З

Лизинг хизматлари бозорцда профессионал воситачилар таркиби
№
Профессионал
воситачилар
Мазкур профессионал воситачиларнинг
ҳуқуқ 
ва мажбуриятларига тавсиф
1.
Дистрибьютор
(улгуржи
сотувчи)
• Тўла ўз номидан, мустақил муносабатлар 
асосида ишлаб чиқарувчилар билан қандай 
муносабатда бўлса, 
лизинг мулкини сотиб 
олувчиларга худди шундай алоқада бўлади, 
фақат мулк эгаси бўлиб ҳисобланмайди.
• Баҳони белгилайди, бозорни ўрганади, сер­
вис хизматлари курсатади.
2.
Дилер
• Кичик мустақил тадбиркор, у уз хисоби­
дан зарурий ускунани сотиб олади ва хари­
дорларга сотади, аммо у техникани реклама 
ва сервис хизматини кўрсатишда ҳам ишти­
рок этиши мумкин.
3.
Брокер
• Уз мижозлари топшириғига ва ҳисобига би­
ноан фаолият курсатади.
• Ўзаро қизиқувчи томонларни учраштиради, 
аммо таваккалчилик (риск)ни ўзига олмайди.
4.
Комиссионер
• Ўз номидан, лекин, мижоз ҳисобидан би­
тим тузади.
• Ўз эҳтиёжидан ошган харажатларга жавоб 
беради.
5.
Маклер
• Битим учун қизиқувчи томонларни тўплай- 
ди ва учраштиради, лекин узи бунда ишти­
рок этмайди.
• У томонларнинг расмий розилигисиз \еч 
қанақа битим туза олмайди.
6.
Консигнатор
• Ишлаб чиқарувчилардан ускунани комиссия 
шартига кўра олади ва сотувчи ўрнатган нарх­
дан кам бўлмаган баҳога сотади.
• Мулкка эгалик қилиш ҳуқуқи ускунани ет­
казиб берувчида қолади.
7.
Ишончли
вакил
• Ўз фирмасининг номидан ва унинг топши­
ригига кўра битим тузади.
• Шартномада ўрнатилган шартларга кўра ва 
мижозлар топшириғи асосида фаолият курса­
тади.
8.
Ишлаб
чиқарувчи
агента
(харидор)
• Ишлаб чиқарувчи номидан ва унинг топ- 
шириғига кўра аниқ белгиланган худудда фа­
олият курсатади.
• У нафақат битта аник, битим, балки кели­
шилган муддатларга кўра бошқа бир қатор 
битимларни тузиш ҳуқуқига эга

---

9.
Коммивояжер
• Лизинг объектини фақатгина сотмасдан, 
уни фойдаланувчига етказиб ҳам беради
10.
Жўнатма
сотувчи
• Фирманинг тақсимловчи вакили, лизинг 
мулкини каталогларни тарқатиш йўли билан 
салоҳиятли сотиб олувчи — ижарачиларга со­
тади
11.
Маслаҳатчи
• Лизинг хизматлари бозорида тузилган би- 
тимлардан фоизлар тўлови билан ишбилар­
мон доираларда тажрибалар ўтказади
• Битимдан даромад кутмайди ва буюртмачи- 
ларга кафолат бермайди