Jurnalistikaga

ana 
shu maqsadga xizmat qiladi.
Obzor janri jurnalistdan  katta bilim  va publitsistik malaka talab  etadi. 
U  o ‘zi 
obzor  qilayotgan  sohadan  chuqur  va  har  taraflama  xabardor 
bo'lishi, 
bu  sohadagi  fakt,  voqea  va  hodisalarning  mohiyatini  ochib 
berishi, 
ijodiy  yoki  tanqidiy  baholashi,  zarur  publitsistik  xulosalar  chiqara 
bilishi 
lozim.
Obzorning  ichki  tuzilishi,  tili  va  uslubi  ham  uning  publitsistik 
Xlisusiyatidan 
kelib  chiqadi.  Ilmiy,  adabiy-badiiy  obzorlarda  o ‘ziga xos  til 
va  uslub 
qo‘llaniladi.  Umumiy,  tematik  va  boshqa  turlardagi  obzorlarda 
faktlar, 
voqea va hodisalar tahlili  o ‘sha sohaga xos tushunchalar,  atama va 
iboralar 
bilan  olib  boriladi.  Obzorda  ilmiy,  maritiqiy  tahlil  bilan  ijtimoiy-
223

---

publitsistik  mushohada  uyg‘unlashib 
ketishi  lozim. 
Obzor  hayot 
voqealarini  shunchaki  qayd  etishdan  iborat  bolm asligi  kerak.  Adabiy- 
badiiy  vositalar,  his-hayajon  uyg‘otadigan  so‘z  va  iboralar  ham  o ‘rnida 
ishlatilishi lozim.
Hozirgi  o'zbek  ommaviy  axborot  vositalarida  obzor  keng  qo ‘llanilib 
kelinmoqda. 
Ularda  mamlakatimizda  amalga  oshirilayotgan  ulkan 
ijtimoiy-siyosiy,  iqtisodiy  va  m a’naviy-madaniy  islohotlar,  ko‘p  qirrali 
hayotimizning  yorqin  manzaralari,  masala  va  muammolari  o ‘z  ifodasini 
topmoqda.  “Xalq  so‘zi”  gazetasining  2005-yil  6-sentyabr  sonida jurnalist 
U.Fayzievaning “Duoga qo‘l oching” sarlavhali obzor -  maqolasi bosilgan. 
Unda  gazetxonlardan  kelgan  xatlar  asosida  shu  kunimizning  eng  muhim 
masalalari  -   mustaqilligimizni  mustahkamlash,  ona-Vatanni  sevish  va 
boshqa  odamiylik  xislatlari  haqida  so‘z  yuritiladi,  muayyan  misollar 
keltiriladi.  Jurnalist  gazetxonlardan  kelgan  har  bir  xatga  mehr  bilan 
qaraydi,  ularning  mohiyatini  ochib  berishga  harakat  qiladi.  “Hurriyat” 
gazetasining  2000-yil,  33-sonida bosilgan  “B i-ir  gazitga  chig‘orsangiz...” 
deb  sarlavha  qo‘yilgan  obzor  (muallifi  N.Ochilov)  da  ham  gazeta 
tahririyatiga  kelgan xatlar  haqida  so‘z yuritiladi.  Bunda  hayotning  muhim 
masalalari  borasida  fikr-mulohazalar  yuritilgan  xatlar  bilan  bir  qatorda 
sarlavhaga  chiqarilgan  tarzdagi  yengil-yelpi  mazmundagi  xatlar  ham 
kelishi  biroz kulgi  ostiga olinadi.
Jurnalist  N.Muhammadievning  Qarshi  shahrining  2700  yilligi 
bayrami  oldidan  tayyorlagan  “Voha  tarixiga  bir  nazar”  deb  nomlanuvchi 
turkum  materiali  esa  (“Xalq  so‘zi”  gazetasining  2005-yil  14,15-sentyabr 
sonlari)  bu  qadimiy  shaharning  tarixiga  doir  olib  borilgan  ilm iy- 
izlanishlar,  topilgan  yangiliklarning  umumiy  obzoridan  iborat.  Filologiya 
fanlari  doktori  S.Sodiqovning “Hurriyat”  gazetasining 2000-yil,  27-dekabr 
sonida bosilgan  “Efirda  “Grand”,  “Sezam”,  “Vodiy  sadosi” va boshqalar” 
sarlavhali  materiali  ham  obzor  janrining  muayyan  namunasidir.  Unda 
m uallif  keyingi  paytlarda  paydo  b o ‘lib  efirda  ish  k o ‘rayotgan  qator 
nodavlat  -   xususiy  radio  kanallarning  faoliyati,  ular  olib  borayotgan 
eshittirishlarning  sifati  haqidagi  o ‘z  fikr-mulohazalarini  bildiradi,  ulami 
baholaydi.
224

---