Jurayeva matluba irgashovna

Sanoatning turli tarmoklarini zararli chiqindilar o`chog`i sifatida taxlili

Sanoatning usishi katta hajmda chiqindilar ajralib chiqish jarayoni bilan birga boradi, chunki Sanoat mahsulotlari ishlab chiqarish uchun talab etiladigan xom-ashyoni fakatgina 1/3 qismi sarf bO`ladi, 2/3 qismi esa yordamchi mahsulot va chiqindi sifatida yukotiladi.

Atmosfera havosini eng ko`p ifloslantiruvchi elementlar: uglerod, azot oksidlari, uglevodorod va sanoat changlaridir. Sanoat, issiklik elektrostantsiyalari va transport vositalari atmosferani asosiy ifloslantirish o`chog`laridir. er yuzi atmosferaga yiliga O`rtacha 250 mln. tonna chang, 200 mln. tonna uglerod, 50 mln. tonna azot oksidi va 50 mln. tonna turli xildagi uglevodorodlar tashlanadi.

Hozirgi vaqtda dunyoda 460 mln. dan ortiq avtomobillardan foydalanilmoqda. Ular O`zida tahminan 200 moddani jamlangan gazlarni atmosferaga chiqarmoqda. 15 000 km. masofani bosib O`tgan har bir mashina 4350 kg kislota chiqaradi, shu bilan birga 3250 kg uglerod dioksidi, 530 kg uglerod oksidi, 93 kg uglevodorodlar, 27 kg azot oksidi ajratib chiqaradi.
Umuman olganda sanoatning turli tarmoqlarini zararli chiqindilar O`chog`i sifatida taxlil qilinganda quyidagi natijalar olindi:

Qurilish materiallari sanoati….34,7%

Issiklik el.stantsiyalari………….29,5%

Avtotransport………………………15,8%

Qora metallurgiya…………………..12,4%

Ximiya manoati………………………4,6%

Rangli metallurgiya…………………2,2%

Neftni kayta ishlash……………….0,5%

Boshqa tarmoqlar……………………0,3%

_____________

Jami: 100%

Adabiyotlar:

1. Abdullaev O., Toshmatov Z., Uzbekiston ekologiyasi bugun va ertaga. T. Fan, 1992 y.

2. Rafikov A.A., Geoekologik muammolar. T.Ukituvchi, 1997, 112b.

3. Otaboev Sh., Nabiev M. Inson va biosfera. T.Ukituvchi, 1995, 320 b.

4. Tuxtaev A.S. ekologiya. T.Ukituvchi, 1988, 192b.

5. Shodimetov Yu. Ijtimoiy ekologiyaga kirish. T.Ukituvchi, 1994.

6. www.ziyonet.uz