Jo`rayeva A

COOH – CH₂ –CO – CH₃ gidroksibutirat HOOC – CH₂ – CH – CH₃

degidrogenaza |

NADH₂ ^→ NAD⁺ OH

β-gidroksibutirat

COOH – CH₂ –CO – CH₃ atsetoatsetatdekarboksilaza CH₃ – CO – CH₃

^{- CO}₂ atseton

Birinchi reaktsiyani NAD⁺ ga bog`liq bo`lgan gidroksibutiratdegidrogenaza katalizlasa, ikkinchi reaktsiyada atsetoatsetatdekarboksilaza fermenti ta`sirida atseton hosil bo`ldi.

Jigardan keton tanachalari o`zgarishga uchramasdan qonga o`tadi. Kеton tanachalarining qon zardobidagi me`yor ko`rsatkichi 0,03-0,2 mmol/l ni tashkil qiladi. Keton tanachalari jigardan tashqari boshqa to`qima va organlarda (yurak, o`pka, buyrak, mushak va nerv to`qimasi) energetik substrat sifatida ishlatiladi. To`qima hujayralarida atsetoatsetat va β-gidroksibutirat Krebs siklida CO₂ va H₂O gacha yonib, energiya ajralishida qatnashadi.

Kеtogеnеzni dеatsilaza yo`li – atsеtoatsetil–KoA hosil bo`lgandan so`ng u jigarda atsеtoatsеtil –KoA gidrolaza yoki dеatsilaza ta`sirida atsеtoatsеtatgacha gidrolizlanadi. Agarda qondagi keton tanachalarining miqdori normadan ortib ketsa patologik holat–ketoz yuzaga keladi. Qondagi keton tanachalari miqdorini ortishiga – ketonemiya, siydik bilan ajralishiga esa ketonuriya deyiladi. Bunday patologik holatda qon zardobidagi keton tanachalarning ko`rsatkichi 16-20 mmol/l ga etadi. Ketonemiya va ketonuriya ko`pincha qandli diabetda, uzoq vaqt och qolganda kuzatiladi.

4.