Jo`rayeva A

3 . Fruktozo-6-fosfatni fruktozo-1,6-bisfosfatga o`tishidagi fosfor-lanishi. Glikolizning ushbu reaktsiyasi fosfofruktokinaza fermenti bilan katalizlanib, yana bir molekula ATF (reaktsiya uchun Mg²+ ionlari kerak) sarflanadi.
fruktozo-6-fosfat fruktozo-1,6-bisfosfat

Fosfofruktokinaza katalizlaydigan reaktsiyada erkin energiyaning katta qismini pasayishi kuzatiladi. Mazkur reaktsiya glikolizning ikkinchi qaytmas reaktsiyasidir.

Fosfofruktokinaza – glikolizning asosiy (kalit) fermenti bo`lib, reaktsiya qaytmasligi sababli jarayonni kechish tezligini chegaralaydi va turli izo- va allosteik boshqaruvchilar tomonidan boshqariladi.
4. Fruktozo-1,6-bisfosfatning glitseraldegid-3-fosfat va digidroatseton-fosfatga parchalanishi. Keyingi bosqichda fruktozo-1,6-bisfosfat 2 ta fosfotriozoga parchalanganligi uchun avvalgi vaqtda glikoliz glyukozaning dixotomik yo`l bilan parchalanishi, deb atalgan.
Reaktsiya fruktozobisfosfat-aldolaza fermenti yordamida quyidagi tenglama bo`yicha katalizlanadi:

Fiziologik sharoitda reaktsiyaning erkin energiyasini o`zgarishi oz bo`lganligi uchun qaytar reaktsiyadir.
5. Triozofosfatlarning o`zaro bir–biriga o`tishi. Glikolizning keyingi reaktsiyalarida 2 ta triozofosfatdan faqat bittasi - glitseraldegid-3-fosfat ishlatilganligi uchun ikkinchi triozofosfat (digidroksiatsetonfosfat) ni glitseraldegid-3-fosfatga aylanish reaktsiyasini triozofosfatizomeraza katalizlay-di. Reaktsiya qaytar, qaytmasligi uchun glitseraldegid-3-fosfat to`xtovsiz sarflanib turishi kerak.



6. Glitseraldegid-3-fosfatni 1,3-difosfoglitseratgacha oksidlanishi. Reaktsiya glikolitik oksidoreduktsiya deb atalib, muhim vazifani bajaradi, unda substratni oksidlanishi bilan birga energiyaga boy mahsulot ham hosil bo`ladi. Reaktsiya qaytar bo`lib, glitseraldegid -3-fosfatdegidrogenaza bilan katalizlanadi:



7. Fosfat guruhini 1,3-difosfoglitseratdan ADF ga o`tkazilishi. 1,3-difosfoglitseratdan energiyaga boy birikma–ATF hosil bo`lishida foydalaniladi (birinchi glikolitik fosforillanish).
Reaktsiya fosfoglitseratkinaza yordamida tehglama bo`yicha katalizlanadi. 3-fosfoglitserat unumi ortiqcha miqdorda hosil bo`lganda fosfoglitseratkinaza reaktsiyasi orqaga qaytishi mumkin.