|
Puw-kúsh apparatı
Íssılıq energiyasında suw puwi keń qollanıladı, mısalı puw-kúsh apparatında.
Puw-kúsh apparatları qazan agregati, puw turıpinasi, kondensator, nasos, elektrogenerator hám basqa járdemshi úskenelerden shólkemlesken. Qazan agregati, óz gezeginde oshaq, puwlatish sirtlari, puw qızdırgishlar, suw ekonomayzeri, hawa isitkish, hám túrli qal samallatqıshlardan shólkemlesken.
Puw-kúsh apparatlaridin teoriyalıq ciklı Renkin ciklı esaplanadı (8. 2-súwret).
Renkin ciklı quydagisha ótedi:
Qazan apparatınan (1) joqarı basım hám temperatura daǵı qızdırılǵan puw turıpinasi (3) ga uzatıladı. Sonda puw sırtdan artıqsha muǵdardı almastan (dq=0) puw turıpinasida keńeyiw processinde paydalı jumıs atqaradı. Turıpinada jumıs atqarıp bolǵan suw puwi ózindegi qaldıq ıssılıq energiyasın kondensator (5) den sovitgishlarga uzatadı. Nasos (6 ) járdeminde kondensat (payda bolǵan suw) qazan agregatiga uzatıladı.
8.3-suwret. Rеnкin tsiкlidin puw-кush qurilmаsi.
1-Qоzоn, 2-puw qizdirgish, 3-puw turibinаsi, 4- elекtrоgеnеrаtоr, 5-коndеnsаtоr, 6-nаsоs.
Real sharayatlarda, nasostan ótken suw álbette ekonomayzer den ótip, keyin qazan agregatiga quyıladı. Qazan agregati otxonalarida qosılǵan janar maydin janıw ónimi tısqarına alıp shıǵıp ketip atırǵan, paydalanilmayotgan qaldıq, ıssılıq muǵdarınan nátiyjeli paydalanıw maqsetinde, tútin jollarına ekonomayzer arqalı ótip atırǵan kondensatga beredi hám sol qaldıq ıssılıq taǵı qazan agregatiga qaytarıladı.
Qazan agregatidin otxonasida qosılǵan janar may ajratgan tiykarǵı ıssılıq muǵdarı qazanǵa quyilgan suwga beriledi. Bul suwlar aldın ekonomayzer arqalı ótiw processinde tap qazanǵa shekem, maolum dárejede isigan boladı. Keyin suw ózidin agregat jaǵdayına ózgertiredi, yagniy puwlanadi. Suwdin puwlanishi ózgermeytuǵın basım astında keshedi, lekin sol yutilgan ıssılıq esabına puw óz kólemin artıradi, yagniy qıziydi. Bul qızdırılǵan puwdin parametrleri jumıs, atqaratuǵın dárejegeshe kóteriw ushın qosımsha ıssılıq muǵdarı kiritiledi. Bunday process qazan agregatidin puw qızdıtrgish bóleginde ámelge asıriladı.
Renkin ciklidin orınlanǵan jumısı :
A=i1-i2 (8.1)
Bul jerde i1 - suw puwidin baslangish etаlppiyasi
i2 - turibinаdаn son suw puwidin etаlppiyasi.
Cikldin F.J.K
(8.2)
i3 - коndеnsаtdin entаlpiyasi.
Zamanagóy puw-kúsh apparatları oǵada quramalı bolıwına qaramastan F. J. K 90÷98% ni quraydı.
Puwni egilemshi qızdırıw, regenerativ ciklı. Bir neshe turıbinada yamasa udin basqıshında jumıs atqarıp bolǵan puwdin ızǵarlıǵı artıp ketkeninde, puwdin parametrlerin retlew maqsetinde, aralıq puw qızdırgishli usıl yamasa, ekilemshi puwni qızdırıwı qollanıladı (8. 4-suwret).
8. 4-suwret. Puwni ekilemshi qızdırıw.
Puw ızǵarlıǵıdin artıp ketiwi turıpinani jaman islewine hám udin bólimlerin tezirek zanglab isten shıǵıwına sebep boladı. Bul kemshilikti ońlaw maqsetinde birinshi turıpinada jumıs atqarıp bolǵan, biraq ızǵarlıǵı joqarı bolǵan puw qaytaldan qazan agregatida jaylasqan puw qızdırgishda qızdırıladı, udin quriqlik dárejesi artıriladi hám usınıń menen puwdin jumıs orınlaw parametrleri jaqsılanadı. Bunday túrdegi puw-kúsh apparatı, tiykarınan bir oqda jaylasqan eki ǵárezsiz puw turıpinasi, ekilemshi puw qızdırgishdan sırtqıil tapqan bolıp, basqa túrdegi puw-kúsh apparatlarınan qarq etedi.
Puw-kúsh apparatlarında qollanılatuǵın turıpinalar puw ıssılıgınan óz basqıshlarında paydalanıw dárejesine qaray, puwdagi jumısqa aylanbastan qalǵan ıssılıq muǵdarınan tolıqlaw paydalanıw maqsetinde regeneratsiya ciklına iye bolǵan apparatlar da qollanıladı. Bunday apparatlarında puw turbasida jumıs atqarıp bolǵandan son puwdin maolum bólegi turubinadin qandayda bir basqıshından ajıratılıp qazan agregatiga uzatılıp atırǵan jańa suwıq suwni sol ajratilagn puw menen qızdırıwda qollanıladı.
Bonga regeneratsiya ciklı dep ataladı. Regeneratsiya - sovitgishga shıǵıp ketip atırǵan ıssılıq muǵdarın jańatdan uzatılıp atırǵan baslanǵısh jumıs statyasına (suw, suw-puw qospası ) kirgiziwden ibarat bolǵan usıl (8. 4-suwret).
8. 5-suwret. 1-qazan, 2-puw qızdırǵısh, 3-puw turubinasi, 4-elektrogenerator, 5-konden-sator, 6 -nasos, 7-8-regeneratsiya apparatları.
Apparatdin bólimlerinde keshetuǵın termodinamik processler Renkin ciklınan parıq etedi. Shudin ushın puw-kúsh apparatıdin regeneratsiya ciklı usılında suw qazan apparatına aldınan isitib berilgenligi sebepli apparatdin termik F. J. K Renkin ciklınan úlken boladı.
Sonday eken, sovitgishga shiǵarılatuǵın ıssılıq muǵdarınan natiyjelilew paydalanilganda regenerativ puw-kúsh apparatıdin F. J. K artadı.
Qadaǵalaw ushın sorawlar :
1. Suw puwini R-v, I-S-H-S diagrammaların kórsetip ótiń.
2. Puw-kúsh apparatı sxemasın túsintiriń.
3. Renkin ciklı sxemasın aytıp ótiń.
4. Puwni ekilemshi qızdırıw sxemasın túsintiriń,
5. Regenerativ ciklidin wazıypası neden ibarat?
Do'stlaringiz bilan baham: | 
