Йўл тоннелларининг ахборот тизими итт таркибий қисми сифатида

• ЙЎЛ ТОННЕЛЛАРИНИНГ АХБОРОТ ТИЗИМИ ИТТ ТАРКИБИЙ ҚИСМИ СИФАТИДА
• 14.1. Йўл тоннеллари
• 14.2. Тоннелнинг функционал архитектураси

Тоннель нафақат капитал ва эксплуатацион харажатлар нуқтаи назаридан махсус транспорт иншоати хисобланадихаттоки технологик ускуналар хилма-хиллиги ва сони жиҳатидан барқарор ва хавфсиз харакатланишни таъминловчи объект хисобланади. Тоннелнинг шаҳар худуди ва қўшни вилоятлардаги транспортни бошқариш тизими билан алоқалари жуда муҳим аҳамиятни касб этади. Тоннель ушбу доирада транспорт тизимининг асосий қисми ҳисобланади ва унинг транспортни бошқариш марказлари, диспетчерлик пунклари, тезкор ва қутқарувчи хизматлар билан иккитомонлама алоқалари ниҳоятда муҳим хисобланади. Тоннелларда тирбандлик пайдо бўлган холларда оптик сигнализация тизими тоннеллар атрофида бошқариш жараёнини таъминлаш учун зарур бўлган ўзгартиришларни киритади.

• Тоннель нафақат капитал ва эксплуатацион харажатлар нуқтаи назаридан махсус транспорт иншоати хисобланадихаттоки технологик ускуналар хилма-хиллиги ва сони жиҳатидан барқарор ва хавфсиз харакатланишни таъминловчи объект хисобланади. Тоннелнинг шаҳар худуди ва қўшни вилоятлардаги транспортни бошқариш тизими билан алоқалари жуда муҳим аҳамиятни касб этади. Тоннель ушбу доирада транспорт тизимининг асосий қисми ҳисобланади ва унинг транспортни бошқариш марказлари, диспетчерлик пунклари, тезкор ва қутқарувчи хизматлар билан иккитомонлама алоқалари ниҳоятда муҳим хисобланади. Тоннелларда тирбандлик пайдо бўлган холларда оптик сигнализация тизими тоннеллар атрофида бошқариш жараёнини таъминлаш учун зарур бўлган ўзгартиришларни киритади.

Демак, зарур бўлган технологиялар билан жихозланган автомобиль йўлининг тоннели асосий телематик кичик тизими сифатида транспорт оқимини бошқариш умумий телематик тизимига киритилиши лозим. Тоннель иншоати қурилиш ва технологик қисмларига ажратилади. Телематика нуқтаи назаридан технологик туташувлар (узеллар) кизиқиш уйғотади. Уларда ахборотларни йиғиш, ишлов бериш ва узатишлар амалга оширилади. Функционал архитектура асосий учта қисмлардан иборат.

• Демак, зарур бўлган технологиялар билан жихозланган автомобиль йўлининг тоннели асосий телематик кичик тизими сифатида транспорт оқимини бошқариш умумий телематик тизимига киритилиши лозим. Тоннель иншоати қурилиш ва технологик қисмларига ажратилади. Телематика нуқтаи назаридан технологик туташувлар (узеллар) кизиқиш уйғотади. Уларда ахборотларни йиғиш, ишлов бериш ва узатишлар амалга оширилади. Функционал архитектура асосий учта қисмлардан иборат.
• Транспорт тизими мажмуавий транспорт функциялар бажарилишини таъминлайди ва бошқа шаҳарда ёки автомагистралларда транспортни бошқариш тизимлари билан боғланган.
• Техника хавфсизлиги ускуналари: йўл харакати қатнашчилари ва тоннелда хизмат кўрсатувчи ходимларнинг хавфсизлигини таъминловчи бир нечта кичик тизимлардан ташкил топган.