Jizzax politexnika instituti

3.8. Guruhlarga bо’lish

О’qituvchi, о’ynovchilarni yaxshi bilganligi sababli, kuchlari bir-biriga teng bо’lgan guruhlar tashkil etadi. Lekin о’ynovchilar guruhlarni tashkil etishda faol qatnashmaydilar. Biroq bu usul katta sinf о’quvchilari о’rtasida murakkab yoki qiyin harakatli va sport о’yinlarini о’ynovchilarda qо’llaniladi. Bunday usullarda guruhlarga bо’ylish kuch tomondan teng bо’ladi.

О’quvchilarni sanash yо’li bilan guruhlarga bо’lish mumkin: masalan, о’quvchilarni safga saflab, raqam bilan («Bir», «Ikki»ga) sanaydilar, shundan sо’ng birinchi tartib raqamlilar birinchi guruhni, ikkinchi raqamlar boshqa guruhni tashkil etadi. Shunday uchul bilan 3-4 guruhlarga ham bо’lish mumkin. Bu usul vaqt bо’yicha eng kо’proq tez bо’lib va uni hammadan kо’ra tez-tez jismoniy tarbiya darslarida foydalaniladi. Bunday usulda guruhlarga bо’lish kuch jihatdan har doim ham bir xil bо’lmaydi.

О’yin ishtirokchilarini guruhlarga figurali yurish yoki bir kishilik qatorda harakat qilish vaqtida sanash yо’li bilan bо’lish mumkin, lekin har bir qatorda о’yin uchun guruhdan qancha о’yinchi bо’lishini talab qilinsa, shuncha о’yinchi bо’lishi shart. Bunday usulda bо’lish guruhlar tarkibida tasodifan kirib qolgan va kuchlari teng bо’lmasligi bо’lishi mumkin.

Darsda о’tkaziladigan о’yin uchun, oxirgi ikkita usul juda qulaydir, chunki uni vaqt bо’yicha uzoq davom etmaydigan va bitta mashqdan boshqa mashqqa tashkiliy ravishda о’tishga imkon beradi.

Kelishish bо’yicha guruhgi bо’lish yaxshi usul hisoblanadi. Bolalar teng ikki guruhga bо’linib, о’z sardorlarini saylaydilar, о’zlari bir-birlari bilan kelishib nom qо’yishib sardorlar oldiga boradilar, ularni aytilgan nomlariga qarab tanlab oladilar. Guruhlarga bunday usulda bо’linishi, ularni barchasini kuchi bо’yicha bir xil bо’lishiga olib keladi. Shuning uchun bu usulni bolalar juda yaxshi kо’radilar, chunki u о’ziga nisbatan о’ziga xos о’yin hisoblanib, kо’p vaqtni talab qiladi, shuning uchun uni kо’proq seksiya mashg’ulotlarida, sayrda va boshqa joylarda qо’llaniladi «Kelishuvi» usuli kichik va о’rta maktab yoshidagi о’quvchilar bilan о’yin о’tkazilayotganda foydalaniladi.