Jizzax Davlat pedagogika instituti tabiiy fanlar fakulteti “geografiya yonalishi” 1- bosqich guruh talabasi ning “konlar va foydali qazilmalar haqida tushuncha” mavzusida tayyorlagan taqdimoti

DUNYODAGI TABIIY GAZ ZAHIRASI VA KONLARI Butun dunyoda tabiiy gaz zahirasi 144,8 trln m3 (= 171 mlrd tonna shartli yonilg‘i). Gaz resurslarining zahirasi taxminan 62,8 yilga etadi. Qidirib topilgan gaz zahiralarining miqdori bo‘yicha Rossiya Federatsiyasi dunyoda birinchi o‘rinni egallaydi. Rossiya Federatsiyasidagi gaz zahiralari dunyodagi jami tabiiy gaz zahirasining 33 %ni tashkil etadi. SHuningdek tabiiy gaz zahirasining uchdan biri YAqin va O‘rta SHarq mamlakatlariga to‘g‘ri keladi, ya’ni ularda qazib olinayotgan neftlar bilan yo‘ldosh gazlar sifatida chiqadi. Eron (dunyoda 2 chi o‘rin – umumjahon zahirasining 15,8% i), Abu-Dabi (4,0%), Saudiya Arabistoni (3,7%) va Quvayt (1,0%).Osiyo – Tinch okeani hududida Indoneziya, Malayziya, Xitoy, Hindiston va Avstraliya gazga boy hisoblanadi.

• DUNYODAGI TABIIY GAZ ZAHIRASI VA KONLARI Butun dunyoda tabiiy gaz zahirasi 144,8 trln m3 (= 171 mlrd tonna shartli yonilg‘i). Gaz resurslarining zahirasi taxminan 62,8 yilga etadi. Qidirib topilgan gaz zahiralarining miqdori bo‘yicha Rossiya Federatsiyasi dunyoda birinchi o‘rinni egallaydi. Rossiya Federatsiyasidagi gaz zahiralari dunyodagi jami tabiiy gaz zahirasining 33 %ni tashkil etadi. SHuningdek tabiiy gaz zahirasining uchdan biri YAqin va O‘rta SHarq mamlakatlariga to‘g‘ri keladi, ya’ni ularda qazib olinayotgan neftlar bilan yo‘ldosh gazlar sifatida chiqadi. Eron (dunyoda 2 chi o‘rin – umumjahon zahirasining 15,8% i), Abu-Dabi (4,0%), Saudiya Arabistoni (3,7%) va Quvayt (1,0%).Osiyo – Tinch okeani hududida Indoneziya, Malayziya, Xitoy, Hindiston va Avstraliya gazga boy hisoblanadi.
• Afrikada Jazoir (2,6%), Nigeriya (2,2 %) va Liviya (0,9%) mamlakatlari asosiy o‘rinni egallaydilar.
• Amerika kontinentida tabiiy gaz dunyo gaz zahirasining 10,1%ini tashkil etib, AQSH - 3,2% (5-o‘rin), Venesuela - 2,8%, Kanada - 1,3% va Meksika - 1,2% gaz zahirasiga ega.
• G‘arbiy Evropada dunyo gaz zahirasining 3,3% bor. Jumladan Norvegiyada - 1,0%, Niderlandiyada - 1,2% va Buyuk Britaniyada - 0,5%ni tashkil etadi.
• Quyidagi jadvalda dunyodagi eng katta tabiiy gaz zahiralari joylashgan mamlakatlar ko‘rsatilgan. Ularning soni 11 ta bo‘lib, shundan 7 tasi Rossiya hisobiga to‘g‘ri keladi. Ular Sibirning shimoliy va qutbli rayonlarida hamda Kaspiy oldi rayonlarida (Astraxan va Orenburg) joylashgan. Ushbu konlardan ikkitasi Urengoy va YAmburg konlari katta ahamiyatga ega bo‘lib, ularning har birida 4 trln m3 dan tabiiy gaz mavjud.