Jismoniy tarbiya va sportda ekspriment ilmiy tadqiqot metodlari Reja

2.Pedagogik kuzatish ilmiy tadqiqot uslubiyatlari.

Bu guruhlarga xos metodalarning ijobiy tomoni shundaki, izlanuvchining o’zi tadqiqotda aynan ishtrok etmaydi. Bunda pedagogik izlanish kiradi. Hayotdagi kuzatishdan farqli o’laroq, bu uslub kuzatish predmetini aniq ifodalaydi, kuzatilayotgan va undan aniqlangan dalillarni tezlik bilan hisobga oladigan sistema ishlab chiqadi va uni izlanishda qo’llaydi. Maxsus protokollar, yozuvdagi ifodalagichlar va xokazolar. Barcha ilmiy kuzatishlar natijasi kuzatuvchining shaxsiy qobiliyatigagina bog’liq bo’lmasligi lozim, chunki o’rganilgan dalillar natijalari ko’pchilikda turlicha fikr hosil bo’lishiga olib keladi.(Bu metodda bir necha kuzatuvchi bir paytning o’zida kuzatish olib boradi va ular solishtiriladi. Bunda ayrim aparatlar o’sha harakatning bajarilishini takrorlaydi yoki shunda o’lchovga qarab aniq kuzatib hulosa qiladi: foto, kinosyomka, videomagnit tasmasi yozuvi va boshqalar).

Hozirgi zamon nazariyasi harakatlarini bajarishdagi ayrim ifodalangan (ijro etilgan, bajarilgan) dalillarni, bilimlarni aniq ifodalashdan chiqqan hulosalar obyektivligida munozara-bahsga sabab bo’lmoqda. Masalan, badiiy gimnastika, akrobatika, suvga sakrash, figurali uchiv va hokazolarda harakatni ifodalshni bayon qilishda duch keladi. Albatta, bunda pedagogic kuzatish metodi qo’l keladi. Qator o’tirgan hakamlarning har qaysisi o’z fikrini bayon qiladi, umumiy hulosa shunga qarab chiqariladi.

Keng tarqalgan aniq hisobga olish metodlaridan biri xronometrlashdir. “Xrono”- vaqt, “metr”- o’lchov demakdir. Bunda harakatni najarish uchun sarflangan vaqtga qarab natija tahlil qilinadi. Masalan, 800 metrga yugurishda har bir 100 metr uchun sarf bo’lgan vaqt yoki darsni, trenirovka mashg’ulotining boshidan ohirgacha xronometrlash mashg’ulotining asosiy samarasiga baho berish uchun foydalaniladi.