Jismoniy tarbiya va sport nazariyasi

Tabiiy eksperiment hayotiy sharoitda olib boriladi. Undan tajriba ishtirokchilar butunlay 
bexabar (samaraligi ham shunda) bo’lishi ham mumkin. Masalan, bir maktabning ikki sinfidagi 
jismoniy tarbiya darslarida dastur materialini o’zlashtirilishi an’anaviy o’qitish uslullari bilan, 

---

 
 
 
 
133
boshqasida esa maxsus tanlangan usuliyatlar bilan olib borilib, natijani taqqoslash orqali qaysi 
sinfda samaradorligni yuqori bo’lganligini aniqlash mumkin bo’ladi. 
Modulli  eksperiment  metodidan  kuzatuvchi  hayotda  uchray-digan  oddiy  sharoitdan  bir 
oz  o’zgargan  muhitda  tajriba  o’tkaziladi.  Masalan,  muskul  kuchini  o’stirishda  sportga  yangi 
kelganlar  bilan  ish  olib  borilib,  ular  xaftada  uch  marta,  alohida  guruhlarga  bo’linib,  birinchi 
guruhi  yotgan  shtangada  mashq  qilish,  ikkinchi  guruhi  esa  o’zining  tanasi  ogirligidan 
foydalanib, uchinchi guruhi faqat gantel ko’tarish bilan ma’lum belgilangan muddat davomida 
mashq qiladi. Har qaysi guruhning moduli alohida (shtanga, gavdasi ogirligi, gantel) mashqlar 
faqat  elka  kamar  muskullarining  kuchini  ortirishga  yo’nalti-rilgan.  Eksperimentdan  so’ng 
natijalar taqqoslanib samara bergan modul va uning mashqlari, uslubiyati effekti e’lon qilinadi.