Jismoniy tarbiya va sport nazariyasi

Sportda  tanlash  -  Bu  qaysi  bir  sport  turida  yuqori  natijaga  erisha  oladigan,  qobiliyatli, 
iste’dodli  kishilarni  qidirib  topish  jarayonini  tushinamiz.  V.P.Fillinning  fikricha  pedagogik, 
sotsiologik,  ruhiy  -  tibbiy  biologik  tadqiqot  (ilmiy  tekshirish)  metodlarini  o’z  ichiga  oladigan 
tashkiliy metodik tadbirlarni kompleks tartibini tushinadiki, uning asosida ayrim bir sport turida 
ixtisoslashish uchun bolalarning qobiliyatlari aniqlanadi. 
Sportga  yo’llanma  -  bu  sportchi  qobiliyatlarini  sport  maho-ratini  shakllanishining 
individual  xususiyatlarini  o’rga-nish  asosida  yuqori  sport  mahoratiga  erishishning  kelajakdagi 
yo’nalishini aniqlashdir. 
V.P.Fillin  sportga  yo’llanmani  bu  tashkiliy  metodik  tadbirlarni  kompleks  tartibini  ular 
asosida sportchining ayrim bir sport turida qisqa ixtisoslanishi aniqlanadi degan edi.  
Sportda tanlash bu ko’p bosqichli ko’p yillik jarayon bo’lib sportda tayyorgarlikning hamma 
bosqichlarida amalga oshiriladi. U sportchilarning qobiliyatlarini har tamonlama o’rganishga asos-
lanib ushbu qobiliyatlarning shakllanishi uchun yaxshi sharoit yaratishga qaratilgan. Sport turlarini 

---

 
 
 
77 
 
ko’p  bo’lishi,  har  bir  shaxs  sportni  qaysidir  bir  turidan 
.
yuqori  mahoratlarni  egallashga  imkoniyat 
beradi.  Bir  sport  turiga  layoqatli  bo’lmagan  shaxs  boshqa  sport  turidan  yaxshi  natijalarga 
erishishishi yoki ko’rsatkichlarga ega bo’lishi mumkin. Shuning uchun qobiliyatlarni tiklashni ayrim 
bir  turidan  yoki  sport  turlariga  hamda  guruhlarda  amalga  oshirish  kerak.  Sport  qobiliyatlarni 
turg’unligi  bilan  ajralib  tura-digan  sportchilar  nasl  qobiliyatlariga  ham  bog’liq.  Nasl  qobili-
yatlari  organizmga  katta  yuklama  berilganda  namoyon  bo’ladi,  shuning  uchun  yosh  sportchining 
qobiliyatini yuqori natija ko’rsatishga qaratish kerak. 
Ayrim  funktsiyalarni  va  sifat  qobiliyatlarni  rivojlanishi  har  xil  yoshlarda  har  xil  bo’ladi. 
Ayniqsa buni kichik yoshdagi yuqori natija ko’rsatadigan sport turida e’tiborga olish kerak.