Jismoniy tarbiya va psixologiya

 “VALEOLOGIYA ASOSLARI” FANIDAN MUSTAQIL ISH MAVZULARI 
 
 
1.
«Valeologiya asoslari» fani haqida tushuncha. 
2.
«Valeologiya asoslari» fanining maqsadi va vazifalari. 
3.
«Valeologiya asoslari» fanining rivojlanish tarihi. 
4.
«Valeologiya asoslari predmetining» yo‘nalishlari. 
5.
Sog‘lom va kasal organizm haqida. 
6.
Odam organizmining o‘sishi va rivojlanish hususiyatlari. 
7.
Ontogenez nazariyasi. 
8.
Immunitet haqida tushuncha. 
9.
Sog‘lom turmush tarzi asoslari tushunchalarini shakllantirish. 
10.
Salomatlikni mustahkamlashning noan’anaviy usullari. 
11.
Kun tartibiga amal qilish sog‘lom turmush tarzining asosidir. 
12.
Atrof-muhitning inson salomatligiga ta’siri. 
13.
Zararli odatlarning inson salomatligiga ta’siri. 
14.
Toksikomaniya, uni keltirib chiqaruchi moddalar. 
15.
Chekish.
16.
Tamaki va uning mahsulotlari. 
17.
Tamaki chekishning zararli oqibatlari 
18.
Giyohvand moddalar va ularning sinflanishi. 
19.
Alkogol ichimliklari, ularning asoratlari. 
20.
OIV/OITS haqida tushuncha. 
21.
OITS profilaktikasi va diagnostikasi. 
22.
OITS klinikasi va davosi. 
23.
Ijtimoiy profilaktika O‘zbekiston Respublikasi aholisi salomatligining omili sifatida. 
24.
Salomatlikni yahshilashning samarali vositalari. 
25.
Irsiyat va o‘zgaruvchanlik. 
26.
Organizm uchun oziq moddalarning mohiyati. 
27.
To‘G‘ri ovqatlanish darajalari. 
28.
Oqsil, yog‘, uglevod, suv, mikroelementlarning umumiy ta’rifi, vazifalari va organizmda 
modda almashinuvi jarayonlarida ishtiroki. 
29.
Rasional ovqatlanishning valeologik bahosi. 
30.
Ovqatlanishning talab sifati. 
31.
Valeologiya fanini paydo bilish omillari. Valeologiya fanini maqsadi va vazifalari.
32.
Salomatlikni baholashda kardiorespirator tizimining ko`rsatkichlari.
33.
Jismoniy rivojlanishni baholash uslublari.
34.
Valeologiya – integrativ fan va boshqa fanlar bilan bog`likligi. Valeologiya fanida 
salomatlikni baholovchi uslublar
35.
Salomatlikning zamonaviy tushunchalari. Uchinchi oraliq xolatni ta’riflang. 
36.
Somatotip - konstitutsiyaning aksi sifatida. Somatotipni tashkil etuvchi komponentlar – 
muskul, suyak va yo`g komponentlari. Suyak va yo`g komponentlarni aniqlash usullar. 
37.
Valeologiyaning asosiy vazifalari. salomatlik xolatlarini miqdoriy baholash va tekshirish,
38.
Sog`lom turmush tarzi va turmush tarzi tushunchalarni ta’riflang. Sog`lom turmush tarzi 
prinsiplari. 
39.
Irsiy kasalliklari va ularni turlari. 
40.
Patologiya va «norma» tushunchalari. Uchinchi - oraliq xolat. 
41.
Biologik yoshning axborot ko`rsatkichlari. 
42.
Konstitusiya hakida tushuncha. Genotip va fenotip. Konstitusional xususiyatlari bilan 
bog`liq bo`lgan kasalliklar. 
43.
Salomatlik – norma. Kasallik – patologiya. Oraliq yoki donozologik xolatlarning tavsifi. 
44.
Ontogenez va filogenez xakida tushuncha. Kritik va sensitiv davrlar. 

---

56 
45.
Sportchilarning yilning turli siklida turli xil ovqatlanish rasioni. 
46.
Zararli odatlar: chekish, ichish va giyohvandlik – ularni organizmga ta’siri va oldini 
olish. 
47.
Organizm individual rivojlanish etaplari. 
48.
Irsiy va muhit faktorlarining konstitusiya rivojlanishiga ta’siri. 
49.
Salomatlik mezonlari. Organizmni energiya bilan ta’minlovchi tizim va uning 
ko`rsatkichlari. 
50.
Ontogenezning «Ojiz» davrlari, o`tish muddatlari va organizmga ta’siri. 
51.
Ekologik faktorlarni salomatlikga ta’siri. Biotik, abiotik va antropogen omillar ta’siri. 
52.
Tana massasini tashkil etuvchi komponentlarni Mateyka formulalari buyicha aniqlash. 
53.
Ontogenez va sog`lik nazariyasi, individual rivojlanish bosqichlari. Biologik yosh va uni 
aniqlash. 
54.
Faol harakatchanlik va salomatlik. Gipokineziya va giperkineziya xolatlarni inson 
salomatligiga ta’siri 
55.
Salomatlikni chegaralovchi omillar. 
56.
Postnatal ontogenezning bosqichlari.
57.
Ekologiyaning asosiy tushunchalari: ekosistema, oziqlanish zanjiri, ekologik 
omillar.Salomatlikga salbiy ta’sir etuvchi ekologik omillar. 
58.
Mutasiyalar va uning turlari. Salomatlikga ta’sir etuvchi mutasiyalar. 
59.
Oqsillar, uglevodlar, yo`glar, biologik ko`shimchalar, vitaminlar – ularni kundalik 
miqdorlari va modda almashinuvida ahamiyati.
60.
Salbiy ekologik omillarning salomatlikka ta’siri. 
61.
Rivojlanishning sensitiv bosqichlari va xarakati. 
62.
Ovqatlanishda yetishmovchilik va uning asoratlari. 
63.
Xromosom va gen kasalliklar va ularning tasnifi. 
64.
Salomatlik va xarakatchanlik faoliyati. Gipodinamiya va giperdinamiya xolatlari va 
organizmga ta’siri. 
65.
Asr-kasalliklari. OITS, uni kelib chikishi, belgilari va oldini olishi. 
66.
Oziqlanish meyorlari. Oziq-ovqatni kaloraji, oqsil, yo`glar va karbonsuvlarni bir kunli 
ehtieji. 
67.
Sog`likka ta’sir faktorlar (genetik, atrof muhit, tibbiy ta’minoti). 
68.
Ijtimoiy muhit va ontogenez, sportning rivojlanishiga ijtimoiy faktorlarning ta’siri. 
69.
Zararli odatlarni yuk qilish – sog`lom turmush tarzining garovidir.