Jismoniy tarbiya

Tana  haroratining boshqarilishi
Organizmda  haroratni  doimiyligi  bir  necha  m exanizmlar 
yordamida  boshqarilib,  issiqlikning  hosil  bo‘lishi  va  tashqariga 
chiqarilishi  markaziy  asab  tarmog‘i  tomonidan  boshqariladi.  Ushbu  bir- 
biri  bilan  bog‘liq  bo‘lgan  jarayon  kimyoviy  va  fizikaviy  issiqlik 
almashinuvi  deb  nomlanib,  markaziy  asab  tarm og‘ini  faoliyati  bilan 
bog‘liqdir.
Issiqlik,  organizmda ovqat  moddalarining oksidlanishi  natijasida 
hosil  bo‘ladi.  Bu  jarayon  moddalar  almashinuvining  qay  darajada 
kechishiga bog‘liq.  Moddalar almashinuvi  qancha  shiddatli  b o ‘lsa,  y a ’ni 
organizmda  ovqat  moddalari  qancha  ko‘p  oksidlansa,  shuncha  ko'p 
issiqlik hosil  bo‘ladi.
Organizmda  issiqlik  asosan  mushaklarda  vujudga  keladi.  Odam 
tinch  turganda  ham  mushaklarda  issiqlik  hosil  bo‘laveradi.  Yurganda

---

e sa   o rg a n iz m d a   tinch  holatdagiga  nisbatan  issiqlik  60-80  foizdan 
k o ‘p r o q   hosil  b o ‘ladi.  M ushaklarni  ishi  jarayonida  issiqlikni  hosil 
b o 'l i s h i   4-5  m artaga  oshadi.  Issiqlik  asosan  mushaklarda  hosil  bo‘ladi 
I s s i q l i k   m ushaklardan  tashqari  jigar,  buyrak  va  boshqa  ichki  ayiruv