Jismoniy tarbiya

Jismoniy  tarbiya  bo‘yicha  o‘quv-tarbiya jarayonini  rejalashtirish 
texnologiyasining  chizmasi
Ishlarning  sharti
N oq u lay  om illar
N a z o r a t
H isobning  im koniy  varianti,  rcja
qilin ayotgan
bilan  aniq  natijalarni  taqqoslash
ko'rsatkichlar
-
_____
N azorat  bosqichlari
--------
—  Rcjalashtirilgan  natija
- -   Pedagogik  jarayonning  borishi
142

---

pedagoglar  ishini  kuzatish,  o ‘rganish,  o ‘z  kasbi  ustida  mustaqil 
ishlashi  jarayonida  shakllanib  boradi.  Bunda  talaba  o ‘z  mu- 
taxassisligi  b o ‘yicha  faqat  hamkasbining  cmas,  boshqa  tajribali 
o ‘qituvchilarning  ishini  ham   o ‘rganishi  kerak.
S o ‘ng,  g ‘oya  a n iq   ish  sh aro iti  bilan,  o 'q u v c h ila r n in g  
tayyorgarlik  darajasi  bilan  qiyoslanadi,  tabiiyki,  albatta,  b a’zi 
bir  o ‘zgartirishlar  kiritiladi.  F aqat  sluindan  keyingina  ish 
maqsadi  o ‘quvchilarni  nazariy,  jismoniy  va  texnik  tayyorgar- 
liklari  asosida  shakllantiriladi.
Maktab  dasturida  ko‘rsatilgan  nazariy  axborotlarni  o ‘zlash- 
tirib  olish,  jism oniy  sifatlarni  tarbiyalash  va  jismoniy  mashq­
larni  o ‘rganish,  b ir  q a to r   an iq   vazifalarni  q o 'y is h   orqali 
erishiladi.  S h unday  ekan,  navbatdagi  rejalashtirish  texnolo- 
giyasini  t a ’lim  va  tarbiya  vazifalarining  to'g'ri  qo'yilishi  deb 
hisoblash  m um kin.
Q o ‘yilgan  vazifalarni  hal  etish  uchun  o'qituvchi  o ‘quv- 
chilarga  pedagogik  t a ’sir  sistemasini  aniqlaydi.  U  —  manba, 
metodlar  va  ish  sharoitini  o ‘z  ichiga  oladi.  I3n  operatsiya  ham 
oldingilari  singari  o ‘quvchilarning  faol  ishtirokida  bajarilishi 
m u m k in .  B unda  jism o n iy   tarbiya  jarayonini  t o ‘g ‘ri  tashkil 
etishga  xalaqit  berishi  m um kin  bo'lgan  salbiy  omillarni  hisobga 
olish  zarur.
Pedagogik  ja rayonning  t o ‘g ‘ri  borayotganligini  tekshirish 
uchu n   maxsus  tanlab  olingan  test-zuvala  yordamida  bosqich- 
m a-bosqich  nazorat  rejasi  tuziladi.  Agar  liar  bir  bosqichda 
olingan  nazorat  natijasi  rejalashtirilganga  javob  bersa,  bu  holda 
butun  operatsiya  rejalarining  t o ‘g ‘ri  ekanligi  haqida  xulosa  qilish 
mumkin.  Agarda  rejalar  vijdonan  amalga  oshirilgan  b o ‘lsa-yu, 
nazorat  natijalari  rejalashtirilgandan  biroz  larq  qilsa,  demak, 
rejalashtirish  texnologiyasida  xatolar  mavjud.
Bu  x a to larn i  u c h a la   zv e n o d a n   i/.lash  kerak.  B irin chi 
nav b atd a,  rejalashtirishda  h a m m a   noqulay  om illar  hisobga 
olinganmi,  y o ‘qmi,  shuni  tekshirish  zarur.  Ikkinchi  navbatda, 
pedagogik  tizim  ta ’siri  taftish  etiladi,  agarda  bu  yerda  xato 
se z ilm a s a ,  bu  h o ld a   p ed a g o g ik   v a z ifa la rn in g   h aq iq iy lig i 
baholanadi.
A g ard a  x a to la r  b ir in c h i  z v e n o d a y o q   sezilib  q o lsa  va 
natijalarning  bajarilishiga  shular  sababchi  bo'lganligiga  o ‘qituvchi 
ishonch  hosil  qilsa,  tegishli  chora  ko'riladi  va  boshqa  zvenolar 
tekshirilm aydi.  B unday  variant  o 'q itu v c h in in g   b irinch i  yil 
ishlashida  juda  zarur.  Shuning  uchun  yosh  o ‘qituvchilar  doimo 
o lz  faoliyatlarini  tahlil  qilib  borishi,  o ‘zi  uchun  qat’iy  hakam 
boMishi  kerak.  Bu  kelgusi  muvaffaqiyatlar  garovidir.
143

---

R ejalashtirish  y ak u n iy   hisob  bilan  tu g a llan a d i.  H isob 
natijasida  olingan  m a ’lumotlar  keyingi  sikl  rejalari  u chun  dars 
seriyalari:  o'quv  choragi,  o ‘quv  yili  boshlang‘ich  hisoblanadi. 
Rejalashtirish  texnologiyasi  sxemali  bo'lishi  mumkin.