Jismoniy rivojlanishning ko’rsatkichlari

Nerv sistemasining tuzilishi.

Butun nerv sistemasining tuzilishi jixatidan markaziy va periferik sistemalarga bo’lish mukin. Markaziy nerv sistemasiga bosh va orqa miya, periferik nerv sistemasiga somatik va vegetative nerv sistemasi kiradi. Bosh miya kalla qutisi ichida, orqa miya umurtqa pog’onasining orqa miya kanalida bo’ladi. Periferik nerv sitemasi markaziy nerv sistemasi bilan barcha organlar va to’qimalarda bo’ladigan reseptorlar va effektorlar orqali bog’lanib turadi.

Periferik nerv tizimiga orqa miyadan chiqadigan 31 juft sezuvchi, harakatlantiruvchi nerv tolalari, bosh miyadan chiqadigan 12 juft nervlar, hamda umurtqa pog’onasi atrofida va ichki organlarda joylashgan nerv tugunlari kiradi.
Nerv to’qimasi neyron deb ataladigan hujayralardan tashkil topgan. Ular tanadan va ikkita tarmoq (o’siq)- dentritlar bilan aksonlardan tashkil topgan bo’lib, o’zaro va turli organlarning to’qimalari bilan shular yordamida birikadi. Neyronlar tashqi tomondan maxsus parda- mebrana bilan qoplangan. Nerv hujayralarining tanalari va ularning dentritlari to’planib kulrang moddani uzun o’simta akson esa maxsus miyelin pardasi bilan qoplanib oq moddani hosil qiladi.

Neyronning asosiy funksiyasi axborotni qabul qilish va uni nerv impulslari ko’rinishida uzatishdir. Axborot hujayraga dendritlar orqali keladi. Bu mikroskopik do’mboqchalari bo’lgan ko’p tarmoqlanadigan qisqa o’simtalardir.