Jismoniy madaniyat

Boshqariluvchi ko’nikma va o’quvchining o’rganishi:  boshqariluvchi ko’nikma 

javobiy  ko’nikma  singari  insonlarda,  o’quvchilarda  yoki  sinfxona  muhitida  o’zining 

xususiyatlarini  namoyon  qila  olishi  hamda  ushbu  ko’nikmaga  tegishli  bo’lgan 

jihatlarini ko’rsatishi haqida savol tug’iladi. Shu o’rinda javobi oddiy bo’lishi mumkin. 

Boshqariluvchi  ko’nikma  o’quvchi  o’rganishini  to’laqonli  aks  ettirmasa  ham, 

jarayonning  o’quvchi  xulq-atvoridagi  o’zgarishlariga  to’g’ri  keluvchi  natijalarini 

ko’ramiz (Alberto & Troutman, 2009).

41

 

Guruh

- bu umumiy belgilar, umumiy faoliyat, muloqot hamda umumiy maqsad 

asosida birlashgan kishilar uyushmasidir. Guruhni alohida shaxslar tashkil etadi, lekin 

har  bir  guruh  psixologiyasi  uni  tashkil  etuvchi  alohida  shaxslar  psixologiyasidanfarq 

qiladi va o`ziga xos qonuniyatlarga bo`ysunadi. Ayni shu qonuniyatlarni bilish esa turli 

tipli  guruhlarni  tashkil  etuvchilarni  tarbiyalashning  asosiy  mezonidir.  Shu  guruhdagi 

rasmiy  munosabatlarning  boshqaruvchisi  rahbardir.  Guruhda  rahbarlik,  maqsadga 

qaratilgan,  jamiyatda  ishlab  chiqilgan  normalar,  tartiblar  asosida,  saylovlar  oqibatida 

sodir bo`ladi. Bundan tashqari, rahbar liderda yo`q bo`lgan rag`batlantirish tizimiga ega 

bo`lib, shu asosda o`z xodimlariga ta’sir o`tkazishi mumkin. Rahbar guruhda u yoki bu 

qarorlar  va  ko`rsatmalarni  o`z  ixtiyoricha  bajara  olmaydi,  u  ko`plab  rasmiy 

ko`rsatmalar, rejalar, normalar, buyruqlar doirasidan chiqib ketishi qiyin bo`ladi. 

Guruhdagi  o`zaro  munosabatlar  yuqoridan  ‘astga  yoki  aksincha  bo`lab,  gurux 

a’zolarining  konkret  mavqelari,  boshliq  bilan  buysunuvchilar  o`rtasidagi 

 

41

.Kelvin Seifert and Rosemary Sutton,  Educational Psychology © 2018, Second Edition. 47-b. 

 

---

205 

 

munosabatlarni  o`z  ichiga  oladi.  Bu  borada