Jismoniy madaniyat

4.Adaptatsiya jarayonini shakllantirish imkoniyatlari. 

Adaptatsiya

(Lot.  Adaptation  –  moslashuv)

  degan  ma’noni  anglatadi  va 

moslashuv ikki ko’rinishda talqin qilinadi: 

1)organizimning turli yashash sharoyitlariga moslashish; 

2)sezgi  azolarining  o’ziga  ta’sir  etadigan  qo’zg’atuvchilarga  moslashishi 

natijasida  ularda  sezgirlik  darajasining  o’zgarishi  (mas,  ko’zning  yorug’lik  yoki 

qorong’ilikka moslashuvi). 

Qo’zg’atuvchining 

ta’sir 

kuchi 

o’zgarishi 

bilan 

sezgirlik 

hamo’zgaradi.Qo’zg’atuvchilar sust ta’sir etganda sezgirlik oshadi, kuchli ta’sir etganda 

esa kamayadi. Adaptatsiya hodisasi hamma tashqi sezgilar (ko’rish, eshitish, hid, ta’m, 

badan sesgisi) ga xosdir. Taktil, harorat, hid va ko’rish sezgilarida. Adaptatsiya eshiish 

va og’riq sezgilarida kuchsizdir. Adaptatsiya ichki sezgilar (mas, tashnalik, ochlik)ga 

nisbatan  hosil  bo’lmaydi.  Shuningdek  adaptatsiya  organizmning  normal  hayot 

faoliyatini  saqlab  turishni,  atrof  muhitning  turli  omillari:  tempratura  va  iqlimning 

o’zgarishi va boshqalar.  

Boshqaruv sohasida xodimlarni yunaltirishda hal qiluvchi davr ularning o‘z istagi 

yoki zaruratiga ko`ra, tanlagan va uning mehnat yo‘lini belgilaydigan kasbga kirishish 

davridir. Bu davr shuning uchun ham hal qiluvchi, kishining mehnat yo‘li bo‘lishi, bu 

yulda  u  qanchalik  uzoq  vaqt  muvaffaqiyatli  bora  olishi  ishlab  chiqarishni  xodimlar 

o‘rtasidagi muomalani haqiqiy xodim sifatida, balki boshqa rolni malakali xodim rolini 

qanchalik oson yoki qiyin, tez yoki sekin o‘zlashtirishiga bog‘liq.