TOSHKENT MOLIYA INSTITUTI
BUXGALTERIYA HISOBI VA AUDIT FAKULTETI XBA-
92 GURUH TALABALARI
XAYTNAZAROV ABDURASUL
JISMONIY MADANIYAT VA SPORT FAOLIYATI.
Jismoniy madaniyat Bu insonning ham jismoniy, ham aqliy tayyorgarligiga asoslangan, tana
va ong o’rtasidagi muvozanatni ta’minlashga qaratilgan intizomlar to’plamidir.
Odatda, bu jismoniy tarbiya yoki sport bilan bog’liq, ammo bu jismoniy tarbiya sohalari.
Sog’lik va yaxshi ovqatlanish va dam olish odatlari bilan bog’liq boshqa sohalar mavjud, ular
sizning amaliyotingizning bir qismi sifatida ham qo’shilishi mumkin.
•
Ko’pgina afzalliklari tufayli ushbu amaliyotlar yoki intizomlar bolalar va kattalarda ham
qo’llanilishi mumkin. Bolalar uchun jismoniy tarbiya mashqlari maktabdan boshlab ko’rib
chiqiladi, chunki u erda ular erta yoshda sport bilan shug’ullanish va yaxshi parhez qilish
odatlarini singdirishi mumkin.
Kattalar uchun jismoniy tarbiya mashqlari odatda
bo’sh vaqt o’tkazish va sog’lom turmush tarzi
sifatida targ’ib qilinadi.
Sog’lom hayot kechirish va vaqti-vaqti bilan
jismoniy mashqlar bilan shug’ullanish orqali
tanadagi va aqliy darajadagi ko’plab qobiliyatlar
yaxshilanadi, shuningdek, boshqa kasalliklar
qatori yurak-qon tomir xurujlari ehtimolini
kamaytiradi.
JISMONIY MADANIYAT TUSHUNCHASI
•
Jismoniy madaniyat tushunchasi insonning ajralmas farovonligi bilan bog’liq bo’lib, “tana-
aqliy binomiyasi” deb nomlanadigan muvozanatga erishishga harakat qiladi. Ushbu
farovonlik va muvozanatga sport bilan shug’ullanish, oziq-ovqat mahsulotlarini mutanosib va
sog’lom iste’mol qilish, tana va ongning passiv va faol dam olishlari orqali erishish mumkin
•
Jismoniy madaniyatning maqsadlaridan biri bu odamni harakatsiz turmush tarzi odatlaridan
ajratish, bu bugungi ish xususiyatlari tufayli odamlar orasida juda keng tarqalgan illatdir.
•
•
Bundan tashqari, jismoniy madaniyat odamlarning hayot sifatini doimiy ravishda yaxshilashni
izlab, ta’sirchan va emotsional sharoitlarni yaxshilash ustida ishlashni o’z ichiga olgan ruh
tushunchasini o’z ichiga olad
Ko’rsatadigan tadqiqotlar mavjud bo’lsa-da, jismoniy madaniyat g’oyasini
birinchi bo’lib yunonlar kiritgan, jismoniy tarbiya intellektual va axloqiy
tarbiya bilan birga olib borilishi kerak edi.
•
Bu 20-asrda, asosan, Evropada va Shimoliy Amerikada, ishchilarning
jismoniy va psixologik muammolarini keltirib chiqaradigan tobora bir
xildagi va kamharakat bo’lib ketayotgan ishchilarning mehnat
sharoitlari uchun kuchli tashvish tufayli yana muhim ahamiyat kasb
etdi. Odamlar.
Shunga asoslanib, ushbu yangi kontseptsiya kuchga kira boshladi, sport
va jismoniy tarbiya bo’yicha yangi tushunchalarni qo’shib, ko’proq
ijtimoiy-madaniy nuqtai nazarga ega va asosan sport musobaqalariga
qaraganda inson sog’lig’iga yo’naltirilgan.
•
Hozirgi kunda jismoniy tarbiya turmush tarzi bo’lib, davlat dasturlari,
maktablar va hattoki ish joylarining asosiy qismi hisoblanadi, deyish
mumkin. Faqatgina jismoniy faollik tushunchasiga muvozanatli va
sog’lom ovqatlanishni qabul qilishdan tanada va ongda farovonlik
yaratishga intiladigan ozuqaviy tarkibiy qism qo’shildi.
AHAMIYATI
Jismoniy madaniyatning ahamiyati insonning ahvolini yaxshilashda nafaqat jismoniy, balki hissiy jihatdan ham
muhimdir.
Bu har qanday patologiyadan aziyat chekadigan bolalar va o’spirinlar uchun sog’liqni saqlashni rivojlantirish
dasturlarining asosiy elementi, masalan, giperaktivlik, o’rganish qobiliyati yoki aqliy etishmovchilik.
Jismoniy mashqlar bilan muntazam shug’ullanish orqali stress kamayadi, depressiya va xavotir kabi emotsional
holatlar pasayadi. Va shu bilan birga kognitiv va intellektual qobiliyatlar yaxshilanadi.
•
Jismoniy mashqlarni bajarishda ushbu faoliyat natijasida yuzaga keladigan gormonal, nevrologik va metabolik
o’zgarishlar tufayli yurak-qon tomir xavfiga duchor bo’lish ehtimoli kamayadi.
YURAK-QON TOMIR DARAJASI
Qon bosimining pasayishi kuzatiladi va puls muntazamroq bo’ladi.
Organik qarshilikni oshiradi, badanga jismoniy faoliyatni uzoqroq va yuqori intensivlikda
bajarishga imkon beradi.
Qon aylanishini yaxshilaydi.
Qon bosimi, yo’g’on ichak saratoni va diabet kabi kasalliklarning oldini olish mumkin.
Yurak faoliyatining samaradorligi oshiriladi, bu yurak ritmining buzilishi xavfini kamaytiradi.
Qon bosimi tushiriladi.
•
Qon pıhtılaşma xavfi kamayadi
MUSHAK-SKELET
TIZIMI
Qo’shimchalar, tendonlar va ligamentlarning
tuzilishi yaxshilanadi.
Mushak kuchini oshirish orqali suyak kuchi
kuchayadi, bu esa osteoporozning oldini
olishga imkon beradi.
•
Bel mushaklarining kuchayishi tufayli tana
holati yaxshilanadi.
EʼTIBORINGIZ UCHUN RAHMAT
Do'stlaringiz bilan baham: |