Жисмоний тарбия ва спорт соҳасида маркетингнинг мазмуни, хусусиятлари ва асосий муаммолари

Хорижий мамлакатларда спорт маркетинги

• Хорижий мамлакатларда, масалан, Россияда спорт маркетинги, мутахассисларнинг фикрига кўра, профессионал спорт клублари тўлиқ мустақил бўлган пайтдан бошлаб, тахминан 40 йил давомида мавжуд бўлган 15-20 йил.
• Аслида, менежментнинг ушбу соҳасидаги маҳаллий маркетологлар мактаби эндигина шакллана бошлайди. Ушбу соҳа мутахассисларининг фикрига кўра, спорт бўйича спорт менежерининг вазифаси сармоя киритиш учун қулай шарт-шароитлар ва муҳит яратиш, спорт маркетологининг вазифаси эса ушбу шартлардан фойдаланиш ва томошабинларни стадионга жалб қилиш орқали даромад олиш, ҳомийлар ва оммавий ахборот воситалари билан ҳамкорлик қилиш, раҳбариятнинг вазифаси олинган маблағлардан тўғри фойдаланишдир.
• Вазият профессионал спорт клубларининг маркетинг фаолиятига оид адабиётлар ва илмий мақолаларнинг этишмаслиги туфайли янада мураккаблашмоқда. Мисол учун, Фил Шаафнинг "Спорт маркетинги" китоби кўпчиликка маълум, аммо у 1998 йилда Россияда нашр этилган ва ўша пайтдан бери қайта нашр этилмаган.
• Замонавий спорт маркетингининг асосчиси Патрик Нилли бўлиб, у 1970-йилларда турли спорт мусобақалари учун ҳомийларни излаш билан шуғулланган.
• Умуман олганда, бу тушунча ва соҳа кўпроқ ўз-ўзидан пайдо бўлган, чунки узоқ вақт давомида спорт нотижорат соҳа эканлиги ва бозор қонунлари унга тааллуқли эмас деб ҳисобланган.

СПорт маркетингининг вазифалари

Мутахассисларнинг фикрига кўра, спорт маркетинги бир қатор аниқ вазифаларни бажаради:

• - томошабинни, ишқибозни ҳайратда қолдириш, унга драматик томошани тақдим этиш, уни ҳиссий ҳамдардликка ундаш, уни кимнингдир томонини танлашга мажбурлаш, воқеалар ривожига қизиқиш;
• - ҳомийни жараёнга жалб қилиш, унга содиқлик, клубга бўлган садоқатни шакллантириш, мухлисга у, ҳомий "ўзиники" эканлигини кўрсатиш, профессионал клуб бренди ва ишлаб чиқарувчи бренд ўртасида ассотсиатив алоқани яратиш. ;
• - нафақат оммавий ахборот воситаларини хабардор қилиш, балки уларни клуб тарафини олишга ёки уларнинг ҳаракатларига, қарорларига қаршилик қилишга ундайдиган янгиликларни яратиш, муайян оммавий ахборот воситаларини драматик мулоқотга жалб қилиш;
• - спорт тадбиридан ҳомий, клуб учун фойда олиш ва томошабинларнинг таассуротларини назорат қилиш;
• - "мавжудлик эффекти" иллюзиясини яратиб, турли маданий ташкилотлар билан ўзаро алоқада бўлиш таъкидланади.