Жисмоний шахсларнинг меҳнатга ҳақ тўлаш шаклидаги даромадларини солиққа тортишни такомиллаштириш

 

1.3.Jismoniy  shaxslardan olinadigan daromad  solig’i bo’yicha soliq 

imtiyozlari samaradorligini baholashning ahamiyati

 

 

Ma’lumki,  jismoniy  shaxslar  mehnat  faoliyati  evaziga  daromad  olish 

imkoniyatiga  egadirlar.  Daromadlar  turli  manbaalardan  tashkil  etilishi,  ularning 

daromadlariga  nisbatan  chegaralangan  soliq  munosabatlarini  joriy  etilish 

zaruriyatini  keltirib  chiqaradi.  Bu  borada  shuni  ham  ta’kidlab  o’tish  zarurki, 

jismoniy  shaxslardan  olinadigan  daromad  solig’i  faqat  byudjet  daromadlarini 

---

21 

 

oshirishga  xizmat  qilish  bilan  chegaralanmasligi,  balkim  keng  xalq  ommasining 

turmush darajasini, daromad to’lov qobiliyatlarini oshirishga ham xizmat qilmog’i 

lozim.  

Jismoniy  shaxslardan  olinadigan  daromad  solig’i  respublika  byudjetiga 

yo’naltirilib,  umumdavlat  soliqlari  toifasiga  kiradi.  Jismoniy  shaxslardan 

olinadigan  daromad  solig’i  hozirgi  kunda  O’zbekiston  Respublikasi  Soliq 

kodeksining VI bo’limi, 29-bobi, 167-196 moddalari asosida undiriladi va huquqiy 

tartibga solinadi.  

Soliq  kodeksining  167-moddasiga  muvofiq,  soliqni  to’lovchilar  bo’lib,  soliq 

solinadigan daromadga ega bo’lgan jismoniy shaxslar hisoblanadilar. 

Soliq solish ob’ekti bo’lib, quyidagi daromadlar hisoblanadi: 



 

O’zbekiston  Respublikasi  rezidentlarining  O’zbekiston  Respublikasidagi  va 

undan tashqaridagi manbalardan olingan daromadlari;  



 

O’zbekiston  Respublikasi  norezidentlarining  O’zbekiston  Respublikasidagi 

manbalardan olingan daromadlari. 

Soliq  solinadigan  baza  jami  daromaddan  kelib  chiqib  soliq  solishdan  ozod 

qilingan daromadlar chegirilgan holda aniqlanadi. 

Jismoniy shaxslarning jami daromadiga quyidagilar kiradi: 



 

mehnatga haq to’lash tarzidagi daromadlar; 



 

mulkiy daromadlar; 



 

moddiy naf tarzidagi daromadlar; 



 

boshqa daromadlar. 

Buni quyidagi chizmada ham ko’rish mumkin: