JISM VA JISMLARSIZ BAJARILADIGAN MASHQLARNI O’RGATISH METODIKASI
REJA:
KIRISH
O’quvchi yoshlarni jismoniy sifatlarini tarbiyalashda qo’llaniladigan jismoniy tarbiya jihozlari.
Prujinali amartizatordan foydalanish usullari.
Yosh bolalar sportining anatomik-fiziologik asoslari
Yosh bolalarni har tomonlama barkamol qilib tarbiyalashda sportning o`rni
XULOSA
FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR
KIRISH
Tarixan mavjud bo`lgan jismoniy madaniyat tizimlariga insonning jismoniy (harakat) sifatlarini madaniyatlay olishiga qarab baxo berildi. Insonning organizmida turli darajada shakllangan kuch, tezkorlik, chidamlilik, chaqqonlik, tana buginlari harakatchanligi va muskullar egiluvchanligini jismoniy sifatlar deb atash kabul qilingan. Inson organizmining shu sifatlarini qanday pamosp qila olishiga qaray kuchli, chaqqon, tezkor deb qaray boshlaganlar, bu sifatlar ulchoviga ega, uning ko`rsatkichlari jismoniy tayyorgarlik ko`rsatkichlari deb ataladi va ko`rsatkichlar orqali individning ijodiy mehnatga va vatan mudofaasiga tayyorligi aniqlandn. Masalan, individ 100 kg ogirlikdagi shtangani yelkaga olib faqat 3 marotaba utirib tura olsa, boshqasi shu vazn bilan 5 marotabadan ortik utirib tura olishi mumkin. Shu mashqni ikki marta ortik bajarganligi uchun ikkinchi urtokning kuch sifati rivojlangan deb qaraladi. Bu sifat organizmning suyak, muskul va boshqa organlarining tukimalari, xujayralari va xokazolarning rivojlanganliligigagina bog`liq bo`lmay, ma`naviy-ruxiy fazilatlariga ham bog`liq. Shuning uchun harakat sifatlarini madaniyatlash ma`naviy-ruxiy fazilatlarni madaniyatlash ishi bilan chambarchas bog`liq va madaniyatning shu yunali shiga vosita bo`lib xizmat qiladi. Yosh fiziologiyasi va gigiyena fani tibbiyot fanlari boimish odam
anatomiyasi, fiziologiyasi va umumiy gigiyena fanlarining asosiy tarmogi
hisoblanadi. Fiziologiya fani biologiya fanlarining muhim tarmoqlaridan b o iib ,
organizm, undagi a ’zolar, to'qimalar hujayralar va hujayra strukturasi
elementlarining funksiyalarini tashqi muhitga bogiab, har tomonlama
chuqur o'rganadi. Fiziologiya so'zi grekcha so‘z boiib, tabiat va bilim degan ma’noni
anglatadi. Fiziologiya anatomiya fani bilan chambarchas bogiiqdir, chunki
anatomiya a ’zolarning tuzilishini ularning vazifasiga b o g iiq holda
shakllanib borishini o'rgansa, fiziologiya fani organlar va organizm hayoti,
jarayonlarini o ‘rganish bilan shug‘ullanadi. Fiziologiya fani hamisha fizika,
kimyo qonunlariga tayanadi, organizm va har bir hujayra faoliyati fizik va
kimyoviy jarayonlar asosida sodir boiadi. Fiziologiya ko4p tarmoqli fan
bo’iib , mehnat fiziologiyasi, jismoniy tarbiya fiziologiyasi, ovqatlanish
fiziologiyasi, yosh fiziologiyasi va boshqa sohalarni o'z ichiga oladi.
Do'stlaringiz bilan baham: |