Йилларда франция

 
3. Eron inqilobdan so'ng         
Oyatullo  Xumayniy  o'z  hokimiyatini  mustahkamlash  uchun  uning  rejimiga  qarshi 
chiqqanlarni qatag'on qilishni uyushtirdi. Natijada 1982—1984- yillar davomida 70 mingdan ortiq 
kishi  o'idirildi.      Iroq  jahon  jamoatchiligi    talabi  Eron  rahbariyatini    o'z  ichki  siyosatini  
yumshatishga  majbur    etdi.    1989-yilda  (Xumayniy  vafotidan  so'ng)  mamlakat  prezidentligiga 
saylangan  Ali  Akbar  Xoshimiy  Rafsanjoniy  (1934-yilda  tug'ilgan)  iqtisodiy  islohot  o'tkaza 
boshladi. Ayni paytda ijtimoiy hayotni liberallashtirish yo'lini tutdi. 
   Biroq  bu  yo'l  katta  qiyinchiliklarga  duch  keldi.  Bu,  bir  tomondan,  1980—  1988-yillarda 
davom  etgan  Eron    —  Iroq  urushi  oqibatida  ko'rilgan  katta  iqtisodiy  yo'qotish  (350  mlrd  dollar 
zarar  ko'rildi,  700  ming  eronlik  o'idi)  bilan  bog'liq  bo'lsa,  ikkinchi  tomondan,  AQSHning  Eronni 
xalqaro terrorizm  markazlaridan  biri deb  e'lon qilishi bilan bog'liq edi. AQSH  Eron bilan savdo 
aloqalarini to'xtatib qo'ydi. Boshqa G'arb davlatlari esa Eronga  ilg'or texnologiya kiritishni taqiqlab 
qo'yishdi.      Aholining    ishlab  chiqarish  sur'atiga  nisbatan  tez  ko'payishi,    jahon    bozorida    neft 
narxining  pasayishi,  ayni    paytda,    Eronda    neft  ishlab    chiqarishning    2    baravar    kamayishi 
vaziyatni  yanada murakkablashtirdi.  Shunday sharoitda,  1997-yil avgustida Muhammad Xotamiy 
mamlakat  prezidentligiga  saylandi.    U  shia  ruhoniylarining  yangi    avlodiga  mansub  edi.  U  tashqi 
siyosatda  AQSH va G'arbning boshqa davlatlari bilan  munosabatlarni yumshatishga intildi. 
    Rossiya bilan munosabatlarni yanada rivojlantira boshladi.  Rossiya Eronga  kimyo sanoatini 
rivojlantirishda,  atom  elektr  stansiyasi  qurishda  hamda    armiyani  zamonaviy  qurollar  bilan  qayta 
qurollantirishda  yordam  bermoqda.    Ayni  paytda  O'rta  Osiyo  Respublikalari  bilan  ham  savdo-
iqtisodiy  aloqalar    rivojlanmoqda.  1996-yilda  Mashhad  (Eron)  —  Saraxs  (Turkmaniston)  ternir  
yo'li  qurilishini  tugallashga  muvaffaq  bo'lindi.  Buning  natijasida  O'rta  Osiyo    respublikalari  Fors 
ko'rfaziga chiqish imkoniga ega bo'ldilar.  
    Eron  rahbariyati  Afg'onistondagi  voqealarga  faol  aralashib  keldi.  Uning    bu  aralashuvi 
Afg'onistondagi muxolifatchi kuchlardan biri — Shimoliy  Alyans (Ittifoqi)ni qo'llab-quwatlashdan 
iborat  bo'ldi.  2001-yilda  bo'lib    o'tgan  prezidentlik  saylovida  yana  Muhammad  Xotamiy  g'alaba 
qozondi. 
 Eronda jamiyat hayotini liberallashtirish siyosati davom etdi. 2005-yilgi saylovlarda  Mahmud 
Ahmadiy Najot mamlakat prezidenti  lavozimiga keldi.