Jidoka автоматлаштириш принципи

Дастгоҳнинг ишлаши

Саикити Тоёди ажойиб механик мослама ип узилганда ўзи тўхтаб қоладиган дастгоҳни ўйлаган.

Қачонки метал штифтга тортилган ип узилса мослама тушган ва машина тўхтатган.

Дастгоҳ нормал ҳолда ишламоқда
Ип узилади, штифт тушади ва дастгоҳ тўхтайди
Фото: http://www.artoflean.com/
Ип
Штифт,
металл ўзакча
What – нима бу?
When – қачон бўлган?
Why – бу нега керак?
Who – ким нима бажаради?
Where – қаерда қўлланилади?
How – қандай бажарилади?
Автономлаш инсон амалга ошира олмайдиган ҳамда нуқсонлар, кутиш, ортиқча ишлаб чиқаришда йўқотишларни камайтиришга ёрдам беради.
Дзидока:

• мехнат унумдорлигини ошади ҳамда оператор бир вақтни ўзида бир қанча машинани назорат қилади;
• ишлаб чиқариш жараёнида нуқсонли махсулотни харакатини олдини олади;
• тўла автоматлаштирилган тизимлардан фарқли равишда, автономизация билан ишлаб чиқариш тизимлари, узлуксиз ишлаб чиқариш оқимлари учун мослашувчан бўлиб қолаверади.

What – нима бу?
When – қачон бўлган?
Why – бу нега керак?
Who – ким нима бажаради?
Where – қаерда қўлланилади?
How – қандай бажарилади?
Қўл меҳнати автоматлардан камроқ фойдаланишни назарда тутади. Тўла автоматлаштирилган жараён – инсон кучидан энг кам даражада фойдаланишни назарда тутади. Кўпчилик автоматлаштирилган жараёнларда барча вазифалар шундай тақсимланганки, бунда инсон автоматнинг ишлашини назорат қилиши кўзда тутилган. Дзидока эса, аксинча, бу вазифани автоматга юклайди, операторни бу ишдан озод қилишга имкон беради.
What – нима бу?
When – қачон бўлган?
Why – бу нега керак?
Who – ким нима бажаради?
Where – қаерда қўлланилади?
How – қандай бажарилади?
Дзидока турли бошқа-бошқа соҳаларда ҳам қўлланилиши мумкин:

• Айрим қисмлар қолиплаш вақтида келиб тушадиган оғирлик кучини кўтара олмайди ва синиб (дарз) кетади. Хар бир қисмни қўлда текширишни амалга оширмаслик учун, қисм текширилгач тортиб кўрилади, шунингдек датчикли пресс-форма (пресслаб буюм тайёрлашда ишлатиладиган қолип, андаза) га жойлаштирилади. Мободо қандайдир оғишлар бўлса пресс тўхтаб қолади.
• Шина ишлаб чиқаришда, конвертер (эритилган чўян орқали ҳаво ўтказиб пўлат ҳосил қиладиган печь) га каучук (резина) моддаси келиб тушмаса, бу жараён автоматик равишда тўхтайди.
• Конвейер лента (тасма) си узилган тақдирда таранглик датчик (қабул қилувчи ва узатувчи ќурилма) ишга тушади ва линия тўхтаб қолади.