Jazodan ozod qilish tushunchasi va turlari

Shaxsning ijtimoiy xavflilik xususiyatini yo’qotishi munosabati bilan uni jazodan ozod qilish

Jinoyat kodeksi 70-moddasiga ko‘ra jinoyat sodir etgan shaxs agar ish sudda ko‘rilayotgan vaqtgacha sharoit o‘zgardi yoki shaxs namunali xulqi, mehnatga yoki o‘qishga halol munosabati bilan o‘zini ko‘rsatib, ijtimoiy xavfliligini yo‘qotadi deb e’tirof etilsa, sud uni jazodan ozod qilishi mumkin.

JK 70-moddasining mazmuniga ko‘ra, shaxsni jazodan ozod qilish uchun quyidagi shartlarning bo‘lishi talab etiladi:

a) ish sudda ko‘rilayotgan vaqtgacha sharoitning o‘zgarganligi;

b) shaxs namunali xulqi, mehnatga yoki o‘qishga halol munosabatda bo‘lganligi bilan o‘zini ko‘rsatganligi munosabati bilan sud shaxsning ijtimoiy xavflilik xususiyatini yo‘qotgan deb, jazodan ozod qilishi mumkin. Demak, qonun shaxsning ijtimoiy xavflilik xususiyatini yo‘qotgan deb topish uchun ana shu ikkita holatdan birining mavjud bo‘lishi yetarlidir.

Ish sudda ko‘rilayotgan vaqtgacha sharoitning o‘zgarganligi deganda jinoyat ishi yuzasidan surishtiruv olib borish, tergov qilish va sudda ko‘rish bosqichlarida sharoit o‘zgarganligi tufayli shaxs ijtimoiy xavflilik xususiyatini yo‘qotdi deb topilishi kerak.

Jazodan ozod qilishning bu turi faqat sodir etilgan jinoyat to‘la ochilgan, tegishli tergov materiallari orqali to‘la ibotlangan bo‘lsagina qo‘llanilishi kerak. Sharoitning o‘zgarganligi tushunchasi JKning 65-moddasida berilgan.

Shaxsning jinoyat sodir etganidan keyingi xulqi deganda shaxsning o‘zi sodir qilgan jinoyatga nisbatan munosabati, shaxsning huquq normalaridagi va jamiyatdagi umume’tirof etgan barcha qoidalari va talablariga to‘la rioya etganligidir. Mehnatga yoki o‘qishga halol munosabati deganda, shaxsning asosiy ish joyida yoki o‘qish joyida unga yuklatilgan vazifalarni aniq tashabbuskorlik bilan samarali bajarishi tushuniladi