Javodbek yo q ubo V ergash hayitboyev huquqshunoslik

1) haqiqatda ham zarar yetkazilgan bo 'Isa;
2 ) za ra r qonunga n om u vofiq h a ra k a ti y o k i h a r a k a ts iz lig i
natijasida yetkazilgan bo 'Isa;
3 ) x o d im n in g b u n d a y h a r a k a ti y o k i h a r a k a ts iz lig i bilan
yetkazilgan zarar o'rtasidagi uzviy bog'lanish bo'lsa;
4) zarar yetkazislula xodimning aybi bo'lsa.
A gar bu to'rtta shartdan birortasi ham mavjud bo'lmasa. moddiy
javobgarlikni belgilash mumkin emas.
M elin atn i m uhofaza qilish tushunchasi va uning ah am iyati.
M eh n at muhofazasi insonning m ehnat faoliyati, sog'lig'i va hayotiga 
bevosita dax ld o r tush u n ch a sifatida m uhim aham iyat kasb etadi. 
M a z k u r tu sh u n c h a m ohiyati jih a tid a n keng h a m d a to r m a ’n o d a
an g lan m o g 'i lozim.
K en g m a ’n o d a u m e h n a t faoliyati ja r a y o n id a inson hayoti va 
s o g ' l i g ' i n i n g x a v fs iz lig in i t a ’m i n l a s h g a q a r a t i l g a n h u q u q i y ,
ijtim o iy , iq tiso d iy , s a n ita r iy a - g ig iy e n a , d a v o l a s h - p r o f i l a k t i k a , 
reabilitatsiya kabi tad b irlar tizimidan iborat. M e h n a t muhofazasiga 
n isb a ta n b u n d a y y o n d a s h u v xavfsiz va so g 'lo m m e h n a t sharoitini 
t a ’m in lash g a q a ra tilg a n va shu bilan birga, h u q u q iy , iqtisodiy, 
tashkiliy-texnikaviy, tibbiy va b o s h q a ta d b ir la r n i o 'z ta rk ib ig a
q a m r a b olgan. Y u q o rid ag i m u lo h a z a la rd a n anglashiladiki, xavfsiz 
va s o g 'lo m m e h n a t sh a ro itin i t a ’m inlash u ch u n m e h n a t m u h o - 
fazasining fa q a t keng m a ’nodagi tu shunchasiga ta y a n m o q lozim. 
Ilmiy a d a b iy o td a t o 'g ' r i t a ’kidlanganidek, a g a rd a uning b iro rta
tarkibiy qismi (h uquqiy, tibbiy, iqtisodiy yoki texnikaviy) yetarli 
b o ' l m a s a , u m u m a n m e h n a t m u h o f a z a s i n i t o ' l i q t a ’m i n l a s h
a m rim a h o l. S hu bois, m e h n a t m u h o fazasig a oid m a sa la la r maxsus 
fan sifatida turli oliy va o ' r t a m axsus o 'q u v y u rtla rid a o'qitilishi 
bejiz emas.
134
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

M e h n a t m uhofazasi m e h n a t h u q u q in in g instituti sifatida to r 
m a ’noda xodimning ishlab chiqarishdagi mehnat faoliyati ja rayonida 
hayoti va sog'lig'i uchun xavfsiz va sog'lom mehnat sharoitini yaratib 
berishga xizmat qiluvchi huquqiy n o rm a la r yig'indisi tushuniladi. 
B undan tashqari, u: