|
Javob: Buyuk mutafakkir Alisher Navoiy (1441 - 1501) fan va san’atning turli sohalari: adabiyot, tarix, til bilimlari, musiqa, hattotlik,tasviriy san’at, me’morchilik rivojlantirish bilan birga ta’lim - tarbiya takomillashishiga katta e’tibor beradi. U o`zining "Xamsa", "Maxbubul qulub" kabi ta’limiy - axloqiy asarlarida, shuningdek "Munojat", "Vaqfiya", "Majolisun nafois", "Muxokamat ul-lug`atayn" asarlarida, Jomiydan tarjima "Qirq hadis" kabilarda tarbiyaga oida qarashlarini ifoda etadi.
11 BILET
Ulug`bek zamoniga kelib qanday fanlar rivojlandi va nmalarga etibor qaratildi
Javob: Ulug`bek zamoniga kelib esa matematika, astronomiya fanlari rivojlandi. Tibbiyot, tarix, adabiyot va diniy bilimlarga e’tibor berildi. Buxoro, Samaraqnd, Fijduvonda madrasalar qurildi.Bu davrda adabiyot sohasida Atoiy, Sakkokiy, Haydar Xorazmiy, Durbek, Lutfiylarning qimmatli asarlari yaratildi.Samarqandda Qozizoda Rumiy, Mansur Koshiy, Hirotda esa Navoiy, Jomiy, Behzod, tarixchi Xondamir, hattot Sulton Ali Mashhadiy va boshqalar ijodi gulladi.
Ziji jadidi ko’rgoniy» haqida
Javob: Cheksiz aql-idroki, azmu qata’iyati, odilona siyosati bilan Mirzo qariyb qirq yil mobaynida Movarounnaxr diyorining donishmand xukmdori bo’lib, halqlarning azaliy orzusi-tinchlik, totuvlik, har tomonlama taraqqiyotni qaror toptirish yo’lida mislsiz shijoat va matonat ko’rsatdi. Ulug’bek, avvalo ilmiy farazlar bilan emas, balki sof amaliy uslubda ijod «Ziji jadidi ko’rgoniy» deb nomlangan Ulug’bek astronomik jadvali asrlarda lotin tiliga tarjima qilinib, yevropa olimlari orasida tarqalgani fikrimizning yakqol isbotidir.
Boburning musulmonchilikqoidalari va qonushunoslikka bag`ishlangan asarlari
Javob: "Mubayyin". arab alfavitini isloxiga oid "Xatti Boburiy", aruz vazni va qofiyaga oid "Mufassal", yana musiqa va harbiy san’at haqida asarlar yozgan
Abdurahmon Jomiy haqida tushuncha
Javob: (1414-1492) Jom shahrida tug`iladi, yoshligida ularning oilasi Hirotga ko`chib o`tadi. Maktab, keiyn Nizomiya madrasasida o`qiydi. Keyin Samarqandda uz ilmini oshiradi. U ko`p sohalar bo`yicha chuqur bilim oladi.
Jomiy Ta’limiy axloqiy qarashlarini qaysi asarlarida ifodalgan
Javob: Ta’limiy axloqiy qarashlari "Bahoriston" va "Xaft avrang"ga kirgan "Tuxfat ul - axror", "Silsiltul zaxob" (Oltin tizmalar) asarlarida ifodalangan.
12 BILET
I.A.Karimov Ulug`bek zimmasiga tushgan vazifa haqida yozgan edi
Javob: : "Taqdir bu zotning zimmasiga behad ulkan va mashaqqatli vazifalarni yukladi. Buyuk sarkarda Amir Temur bunyod etgan saltanatning vorisi bo`lishdek mislsiz sinov aynan unga nasib etdi"
Ulug`bek o`qituvchi - mudarrisga katta talablar qo`yadi . Izoxlab bering
Javob: Mudarrsilar avvalombor, uzini tarbiyalamog`i, bilim va malakalarni egallamog`i, uz ustida tinmay ishlashi, darslarni yuqori saviyada o`tishga ahamiyat berishi kerak. U ta’limda darsliklarning o`rnini muhim deb biladi. Shuning uchun darslik mazmuniga katta e’tibor beradi va mualliflar oldiga jiddiy talablar qo`yadi. Darslik hayot haqiqatidan uzoq bo`lmasligi, sodda, tushunarli tilda yozilishi lozim
Bobur o’rta asrlardagi Xindiston halqlari tarixini qaysi buyuk olim kabi yorita olgan
Javob: Bobur o’rta asrlardagi Xindiston halqlari tarixini o’zidan besh asr ilgari yashab ijod etgan Abu Rayxon Beruniy kabi maxorat bilan yorita olgan
Jomiy qachon va qayerdaa Navoiy bilan ucharashadi
Javob: Jomiy 1469 yili Hirotda Navoiy bilan uchrashadi, do`stlashadi
Jomiyning "It va gado" hikoyasidagi gaplari
Javob: Adib inson xirs va ta’madan uzoq bo`lishini istaydi. "It va gado" hikoyatida bu aks etadi. (It berganingga qanoat qiladi, gado esa qancha narsasi bo`lsa ham yana talab qilaveradi).
BILET
1411 yili 17 yoshli Ulug`bek nmalarga ko’proq etibor qaratdi
Javob: 1411 yili 17 yoshli Ulug`bek Movorounnahr va Turkistonning hokimi etib belgilanadi. Uning tashabbusi bilan o`lkada ilm - fan, ayniqsa falakkiyot ilmi yuksala bordi. U riyoziyot fanini mukammal egallagan va ungacha hech kim unchalik tez va aniq hisoblay olmagan.U davlatning madaniy markazlaridan Buxoro (1417), Samarqand (1420) keyinchalik Fijduvonda (1433) madrasalar qurdirdi. Bu madrasalarda mashhur olimlar, ilohiyot ilmlaridan tashqari riyoziyot, xandasa, astronomiya, tibbiyot, tarix, geografi, ilmi aruzdan dars berishgan.
Ulug`bekning pedagogik qarashlarida bolalar haqida yozgan fikri
Javob: bolalarning jismonan sog`lom, harbiy hunar egallagan, jasur, mard bo`lib yetishishlariga alohida e’tibor beradi
Boburning Boburnoma» va she’rlar devonidan tashqari, musulmonlik qoidalari va qonunshunoslikka bag’ishlangan qandy asarlari bor
Javob: Mubayn», arab alfavitini o’rganish to’g’risidagi «Xatti» shuningdek musiqa va harbiy san’at haqidagi asarlarni yaratdi. Bu asarlar o’zbek adabiy tili, adabiyoti va ilm-fanning ravnaqida muhim ahamiyat kasb etadi
NAVOIY Qachon hajga boradi.
Javob: 1472 yili Xajga boradi mashhur olimu mutafakkirlar bilan muloqotda buladi. 2 yillik safardan so`ng Hirotga qaytadi
A Navoiy haqida malumot
Do'stlaringiz bilan baham: |
