Javob: O’zbekiston Respublikasi Iqtisodiy-protsessual kodeksning 155-moddasiga asosan, da’vo arizasini qaytarish asoslari belgilangan. Unga ko’ra

IPK 162-moddasiga ko’ra, Sudya ishni sud muhokamasiga tayyorlash to‘g‘risida ajrim chiqaradi, unda o‘zi hamda ishda ishtirok etuvchi shaxslar tomonidan amalga oshirilishi lozim bo‘lgan harakatlar, ushbu harakatlar amalga oshirilishi kerak bo‘lgan muddatlar, sud muhokamasini o‘tkazish vaqti va joyi ko‘rsatiladi.

Shuningdek,Ishni sud muhokamasiga tayyorlash bo‘yicha harakatlar da’vo arizasini ish yuritishga qabul qilish va ish qo‘zg‘atish to‘g‘risidagi ajrimda bayon etilishi mumkin.

Sudya ishni sud muhokamasiga tayyorlash chog‘ida quyidagi harakatlarni da’vo arizasi kelib tushgan kundan e’tiboran besh kundan kechiktirmay amalga oshiradi:

1) ishda ishtirok etish uchun boshqa javobgarni yoki uchinchi shaxsni jalb etish to‘g‘risidagi masalani ko‘rib chiqadi;

2) manfaatdor shaxslarni ishni yuritish to‘g‘risida xabardor qiladi;

3) ishda ishtirok etuvchi shaxslarni ularning videokonferensaloqa rejimidagi sud majlisida ishtirok etishga bo‘lgan huquqlari haqida xabardor qiladi;

4) ishda ishtirok etuvchi shaxslarga, boshqa tashkilotlarga, ularning mansabdor shaxslariga muayyan harakatlarni amalga oshirishni taklif etadi, shu jumladan nizoni hal qilish uchun ahamiyatli hujjatlar va ma’lumotlar taqdim etishni taklif etadi;

5) guvohlarni chaqirtiradi;

6) ekspertiza tayinlash to‘g‘risidagi masalani ko‘rib chiqadi;

7) taraflarga zarur dalillarni olishga ko‘maklashadi, taraflarning iltimosnomasi bo‘yicha ularni talab qilib oladi;

8) taraflarni kelishtirish choralarini ko‘radi;

9) da’voni va dalillarni ta’minlash to‘g‘risidagi masalalarni taraflarning iltimosnomasi bo‘yicha hal etadi;

10) boshqa shaxslarning ishga kirishishi, ishlarni bitta ish yuritishga birlashtirish yoki da’vo talablarini alohida ish yuritishga ajratish, sudning sayyor majlisini o‘tkazish to‘g‘risidagi masalalarni ko‘rib chiqadi.

Sudya ishning to‘g‘ri va o‘z vaqtida hal etilishni ta’minlashga qaratilgan boshqa harakatlarni ham amalga oshiradi.