6. Nutqning sofligi . Sizning suhbatdoshingizni boshqa shaxs bilan yozib olishingiz va natijalarni tahlil qilishingiz tavsiya etiladi. Nutqda shikoyat so'zlari, lahjalar va parazitar so'zlar yo'q. Buni har qanday iflos unsurlardan ozod qilish, savodli odamlar aytganidek tinglash va ular bilan ko'proq muloqot qilishga harakat qilish kerak. Nutqning poklik sifati sizning odamlarga ega bo'lishni o'rganishingizga yordam beradi va tezda ular bilan umumiy til topishadi.
Nutqning kommunikativ fazilatlari muloqotni tashkil etishga yordam beradi va uni samaraliroq qiladi. Buning uchun faqat har bir sifatni ishlab chiqish kerak.
3. Nutqning tozaligiga putur yetkazuvchi elementlar: jargonizmlar (misollar yozish).
JARGON (frans. jargon. — safsata) — biror ijtimoiy guruhning oʻziga xos leksikasi, fonetikasi va grammatikasi bilan umum soʻzlashuv tili va mahalliy dialektlardan farq qiladigan tili. Jargon muayyan ijtimoiy muhitda yuzaga keladi va shular manfaatiga xizmat qiladi (maye, talabalar, harbiy xizmatchilar, turli kasb, mashgʻulot egalari orasidagi Jargon). Bunday Jargonlarni kuchli rivojlangan va aniq terminlarga ega biror kasb tili bilan aralashtirmaslik lozim. Jargon ham leksik, ham uslubiy jihatdan turli-tuman, tezda oʻzgaruvchan, barqaror boʻlmaydi. Mac, yoshlar orasida «ketdim» oʻrnida «sirpandim», «pul» oʻrnida «soqqa», «dollar» oʻrnida «koʻki»; sanʼatkorlar orasida «xizmat uchun haq olmaslik» oʻrnida «tom suvoq», «pul» oʻrnida «yakan» va h. k. J. lar uchraydi. Jargon badiiy ijodda asar qahramoni xususiyati, tabiatini ochib berish uchun xizmat qiladi. Jargonlar turli tillarda soʻzlashuvchi xalqlar vakillarining bir-birlari bilan aloqa qilishida yoki turli xalq vakillari yigʻiladigan joylar (maye, chegara, portlar)da ham paydo boʻladi. Jargonlar qaysi ijtimoiy guruh orasida yuzaga kelgan boʻlsa, deyarli faqat shu guruh vakillari uchun tushunarli boʻladi, shu toifadagilarning vaziyat, sharoit taqozasiga koʻra boshqalardan yashirin tutiladigan maqsadlariga xizmat qiladi.
4. Tanlagan kasbingiz to‘g‘risida publitsistik uslubda matn tuzing
Tarbiyachilik ishi-mas'uliyatli kasblardan biri hisoblanadi. Shu sababli mutaxassis o‘z faoliyati davomida psixologiya, gigiyena, ta'lim va pedagogik talablariga javob bera olishi kerak. Odatda tarbiyachi bo‘ynida bir guruh bolalarga g‘amxo‘rlik qilish yotadi. Bu jarayon bino ichida va xuddi shu bilan bir qatorda tashqarida xam o‘tkazilishi mumkin. Kutilmagan jarohatlanish vaziyatlarida shifokor kelguniga qadar birinchi tibbiy yordam ko‘rsata oladigan darajada bilimga ega bo‘lishi talab etiladiQadimgi tarixdan ma'lumki bolalar tarbiyasi bilan faqat ayollarimiz shug‘ullanishgan. Qadimgi Yunonda bola tarbiyasi bilan qullar shug‘ullanishgan. Yildan yilga bola tarbiyasi bilan shug‘ullanadigan alohida bir mutaxassislarga ya'ni tarbiyachilarga ehtiyoj sezilib, bugungi kunga kelib bunday mutaxassislarga ega tashkilot- davlat va xususiy bog‘chalar ko‘rinishida vujudga kelgan. Tarbiyachilar -maktabgacha ta'lim muassasalari, ya'ni bog‘chalarda, rivojlantiruvchi markazlarda, xususiy bog‘chalarda ishlaydilar. Mansab pog‘onasida maktabgacha ta'lim muassasalari mudirasi darajasigacha ko‘tarilishlari mumkin. Tarbiyachi vazifasiga yosh bolalarni maktabgacha bo‘lgan tarbiyasi, bilimi bilan belgilangan qoidalar asosida ishlab boradi. Bunga o‘qish, chizma, tabiat va og‘zaki nutq bilan shug‘ullanish kiradi. Mutaxassis diqqatni bir joyga jamlovchi, mantiqiy fikrlashni rivojlantiruvchi, nutqni o‘stiruvchi va etika-estetikani rivojlantiruvchi o‘yinlar, turli xil qiziqarli topshiriqlar bilan bolalarni mashg‘ul qiladi. Bolaning sog‘ligi va hayoti uchun javobgar shaxs hisoblanadi.
Do'stlaringiz bilan baham: |