Foydalanuvchi kompyuterga ma’lumot kiritishi uchun klaviatura, mikrofon va pointerlardan foydalanis mumkin. Bular input devices deb ham yuritiladi.
Foydalanuvchi kompyuterga ma’lumot kiritishi uchun klaviatura, mikrofon va pointerlardan foydalanis mumkin. Bular input devices deb ham yuritiladi.
Monitor(display, ekran)-faydalanuvchiga matnli va grafikli ma’lumotlarni chiqarish uchun xizmat qiladi.Ular bir-biridan o’lchamlari (14 duymdan… 24 duymgacha ) bilan farqlanadi. Matnli rejimdagi monitor ekrani shartli ravishda 80 –ta ustun va 25-ta satrdan iborat bo’ladi.Grafik rejimidagi monitor rasm va grafik tasvirlar ham chiqaradi.Bu rejimda ekranga nuqtalar (piksellar) to’plamidan iborat bo’ladi(masalan 640x400).
Monitor(display, ekran)- faydalanuvchiga matnli va grafikli ma’lumotlarni chiqarish uchun xizmat qiladi.Ular bir-biridan o’lchamlari (14 duymdan… 24 duymgacha ) bilan farqlanadi. Matnli rejimdagi monitor ekrani shartli ravishda 80 –ta ustun va 25-ta satrdan iborat bo’ladi.Grafik rejimidagi monitor rasm va grafik tasvirlar ham chiqaradi.Bu rejimda ekranga nuqtalar (piksellar) to’plamidan iborat bo’ladi(masalan 640x400).
Klaviatura- foydalanuvchi tamonidan ma’lumotlarni kompyuterga kiritishga mo’ljallangan qurilmadir.IBM PC shaxsiy kompyuterlar klaviaturasi 2-xili ishlab chiqarilgan. Kichik 83-ta va katta 101-ta tugmachaga ega.Katta klaviaturaning multimediyali variantlari ham bo’lib ularda 108-124 tagacha tugmachalar mavjud. Klaviaturaning alfavit tugmalari 57 –ta tugmadan iborat bo’lib 37-tasi lotin harflari va belgilar, 10-tasi raqam va 10-tasi maxsus tugmalardan iborat.Funcsional tugmalar. Maxsus buyruqlar va amallarni bajarish tugmalaridir [F1],..,[F12].Har xil dasturlar uchun bu tugmalar har xil amallarni bajaradi. Yo’nalish tugmalari. Kursor o’rnini o’zgartiradi. Kursorni bitta belgi chapga, yuqoriga, o’ngga, va pastga siljitish imkonini beradi. Yordamchi tugmalar.[Home]-satr boshiga o’tish.[End]-satr ohiriga o’tish.[Page Up]- bir sahifa yuqoriga o’tish.[Page Down]-bir sahifa pastga o’tish.[Insert]- belgilarni o’chirib , ustiga yozish yoki ularni siljitib o’rtasiga yozish holatini o’rnatish.[Delate]-keyin joylashgan bitta belgini o’chirish. Raqam tugmalari. Raqamlarni kiritish uchun klaviaturada [0],…,[9] gacha raqamlar va [/],[*],[-],[+] belgilari mavjud.Tugmalarning maxsus majmualari:- [Ctrl]+[Break]-ishlayotgan dastur yoki buyruqni tugatishni ta’minlaydi;- [Ctrl]+[Alt]+[Del]-masalalar dispetcherini chaqiradi yoki operatsion tizimni xotiraga qayta yuklaydi;-[Shift]+[PrintScreen]- ekran nushasini printerga chiqarish rejimini yoqish va o’chirishni ta’minlaydi. [Ctrl]+[Numlock]- dastur ishini to’htatib turadi va davom ettiradi.
Sichqoncha-ma’lumot kiritilishini engillashtiruvchi manupuliyator. Uning 3-xil turi bo’ladi:-standart;-trekbol;-sensor panelli. Axborot texnologiyalarining rivijlanishida sichqonchalarning bir necha turi ishlab chiqildi:- sharikli, 2-tugmali;- sharikli, 3-tugmali;- nurli 3-tugmali; nurli multimediyali;- masofali,nurli, 3-tugmali;- masofali, multimediyali.