Java 2se dasturlash tili

 

 

---

Obyekt konstruktsiyasi 

Java dasturlash tilida obyektlar “heap” nomli tizim xotirasida joylashadi. Boshqa dasturlash 

tillaridan farli o’laroq Java  obyektlarni xotiraga joylashtirish va o’chirishni avtomatik ravishda 

bajaradi. Yangi obyekt yaratilganda unga xotiradan kerakli joy ajratiladi. Obyekt kerak bo’lmay 

qolganda u Javaning maxsus “garbage collector” yordamida o’chirilib tashlanadi. 

Obyekt 

new

  operatori yordamida yaratiladi klass andozasi asosida yaratiladi. Masalan, 

quyidagi klass berilgan bo’lsin: 

public class Kitob 

{ 

 

String kitobNomi = “1001 kecha”; 

 

int varoqlarSoni = 324; 

 

String muqovasi = “Qattiq”; 

 

public void getKitobNomi() 

 

{ 

 

 

return kitobNomi; 

 

} 

} 

Ushbu klass andozasi asosida yangi obyekt quyidagicha yaratiladi: 

Kitob k = new Kitob(); 

Ya’ni 

Kitob

 qiymatini qabul qiluvchi 

k

 o’zgaruvchisiga 

new

 operatori yordamida yangi Kitob 

obyekti yaratilib biriktirilgan. 

Java dasturlash tilida obyektlar obyekt konstruktori yordamida yaratiladi. Konstruktor klass 

ichida joylashgan, klass bilan bir xil nomga ega va qiymat qaytarmaydigan maxsus metod 

xisoblanadi. Ushbu maxsus metod xar doim yangi klass na’munasi, ya’ni obyekt, yaratilganda 

chaqiriladi. Boshqa metodlar singari konstruktorlar qiymat qabul qilishi va qayta e’lon qilinishi 

xam mumkin. Masalan, 

public class Avtomobil 

{ 

 

int tezlig; 

 

public Avtomobil() 

 

{ 

 

 

this.tezlig = 200; 

 

} 

public Avtomobil(int t) 

{ 

---

 

 

this.tezlig = t; 

} 

} 

Dasturda 

Avtomobil

  ikkita,  qiymat  qabul qilmaydigan va qiymat qabul qiladigan, 

konstruktorga ega. Obyekt yaratilayotganida konstruktor argumentiga qarab kerakligi ishga 

tuhiriladi. Masalan, 

Avtomobil a = new Avtomobil(); 

Avtomobil b = new Avtomobil(250); 

Birinchi xolatda 

a

  o’zgaruvchiga biriktirilgan 

Avtomobil

  obyektini tezlik o’zgaruvchisi 

200

 

qiymatga ega bo’ladi. Ikkinchi xolatda 

b

 o’zgaruvchisiga biriktirilgan 

Avtomobil

 obyektini tezlik 

o’zgaruvchisi 

250

 qiymatiga ega bo’ladi. 

Agar klassda xech qanday konstruktor berilmagan bo’lsa kompilyator avtomatik ravishda 

qiymat qabul qilmaydigan konstruktorni qo’shib beradi. Ya’ni, 

public class Avtomobil 

{ 

 

int tezlik; 

 

public void getTezlik() 

 

{ 

 

 

return tezlik; 

 

} 

} 

dasturi quyidagi dastur bilan bir xil 

public class Avtomobil 

{ 

 

int tezlik; 

 

public Avtomobil() 

 

{ 

 

} 

 

public void getTezlik() 

 

{ 

 

 

return tezlik; 

 

} 

}