Жаҳон иқтисодий ва ижтимоий географияси


Mavzu: Dunyo qishloq xo’jaligi va atrof-muhit muhofazasi



Download 1,28 Mb.
bet28/64
Sana08.07.2022
Hajmi1,28 Mb.
#758284
1   ...   24   25   26   27   28   29   30   31   ...   64
Bog'liq
Jahon iqtisodiy - ijtimoiy geografiyasi

Mavzu: Dunyo qishloq xo’jaligi va atrof-muhit muhofazasi.

Minglab yillar davomida kishilarning qishloq xo’jaligi bilan shug’ullanishi atrof-muhitga katta ta’sir ko’rsatib kelgan.Tabiiy landshaft o’rnida antropogen landshaft shakllandi.Hozirda Antarktidadan tashqari barcha materiklarda antropogen landshaftni ko’rish mumkin.Dehqonchilik va chorvachilikni ekstensiv rivojlantirilishi (atrof-muhitga) erlarni haydash va o’rmonlarni kesish orqali kuzatiladi.


Qo’riq yerlarning o’zlashtirilishi hozirda ayniqsa, Osiyo,Afrika va Lotin Amerikasi mamlakatlarida kuzatilmoqda.Intensiv qishloq xo’jaligi rivojlangan (Yevropa va Shimoliy Amerika mamlakatlarida) mamlakatlarda atrof-muhitga kuchli ta’sir kuzatilmoqda.Sababi intensiv qishloq xo’jaligi uchun ximiya sanoati va mashinasozlik sanoati mahsulotlari yetakchi hisoblanadi.Masalan: hozirda jahon qishloq xo’jaligida 100000ga yaqin ximiyaviy preparatlar qo’llanilmoqda.Har yili dalalarga 500mln.t. kimyoviy o’g’it va 4-5 mln.t. turli xil ximiyaviy zaharli moddalar sepilmoqda.
Qishloq xo’jaligini kimyolashtirishdan katta iqtisodiy foyda olinadi,lekin pestisidlar,gerbisidlar(o’simliklarga qarshi), insektisidlar(hashorotlarga qarshi) atrof-muhitni,ayniqsa,mln. yillar shakllangan ekologik muvozanatni kuchli zararlaydi.
Dunyo bo’yicha qishloq xo’jaligi ximiyalashtirishdan yiliga 400000dan -2mln.gacha odam zaharlanmoqda.Bularning asosiy qismi rivojlanayotgan mamlakatlarning qishloq aholisidir.Masalan: paxta yakka hokimligi davrida qishloq atrofida ba’zan odamlar ustidan samolyot va OVXlarda dori sepishgan.
AQSH va boshqa rivojlangan mamlakatlarda qishloq xo’jaligida zaharli moddalarni qo’llash butunlay taqiqlangan.Ximiyaviy o’g’itlar (fosforli,kaliyli,azotli)ni erlarga muttasil yiliga solish tuproqning tabiiy xususiyatini yo’qotadi,strukturasini buzadi,foydali tuproq hayvonlari va mikroorganizmlarini kamaytirib yuboradi yoki butunlay yo’qotadi.Masalan: tuproq chuvalchanglarini,tuganak bakteriyalarni.Organik o’g’itlar esa buning aksi.
XX-asrning 80-yillaridan boshlab, dastlab AQSH va G’arbiy Yevropa davlatlarida qishloq xo’jaligi zararkunandalariga qarshi biologik kurash usuli rivojlandi. Baliq ovlash bilan insoniyat qadimdan shug’ullanadi.Hozirda dunyoda 15mln. kishi baliq ovlash bilan shug’ullanadi.

Download 1,28 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   24   25   26   27   28   29   30   31   ...   64




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish