Жаћон иќтисодиёти ва дипломатия университети

Mintaqalar va mamlakatlar bo‘yicha ta’sischi-korporatsiyalar va ularning chet ellardagi 
shahobchalari miqdori 
 
Mintaqa/mamlakat Yil 
Mamlakatda 
joylashgan ta’sischi 
korporatsiyalar 
Mamlakatda 
joylashgan chet el 
firmalari 
1 2 
3 4 
Rivojlangan mamlakatlar 
43442 v 
96620 
G‘arbiy Yevropa 
33302 
63782 
Yevropa Ittifoqi 
27846 v 
54875 
G‘arbiy Yevropa va boshqa 
mamlakatlar 
6044 
9111 
Yaponiya 2001 
4821 
3241 
AQSH 2001 
3838 
2001 
Boshqa rivojlangan mamlakatlar 
2530 
10916 
Rivojlanayotgan mamlakatlar 
11421 
2509 
Afrika
42 
375 
Lotin Amerikasi va Karib dengizi 
havzasidagi mamlakatlar 
1341 
2323 
Yevropaning o‘tish davri 
mamlakatlari (Xorvatiya, 
Sloveniya, sobiq Yugoslaviya) 
1482 
6045 
Janubiy, Sharqiy va Janubi-Sharqiy 
Osiyo 
7324 214621 
Koreya Respublikasi 
2002 
48059 
4120 
Xitoy 2002 
379452 
175112 
G‘arbiy Osiyo (Bahrayn, Ummon, 
Saudiya Arabistoni, Turkiya, 
Markaziy Osiyo) 
555 
2790 
Tinch okeani (Fidji) 
2001 
- 
1198 
Markaziy va Sharqiy Yevropa 
980 
141612 
Butun dunyo bo‘yicha 
5930 
471719 
 
Manba: World Investment Report 2002: Trends and Determinotions UN, New York 
and Geneva, 2003, 
Та
bl
е
 1,2. 
XX asr yakunida dunyoning rivojlangan mamlakatlaridagi eng yirik 100 ta xalqaro 
korporatsiyadan 28 ta korporatsiya AQSHda shtab-kvartirasiga, 18 - Yaponiyada, 11 ta 
Fransiyada. 9 ta Germaniyada, 8 ta Buyuk Britaniyada, 5 ta Shvetsariyada, 4 ta Kanadada, 3 ta 
Shvetsiyada, 2 ta Italiya va 2 ta Avstraliyada, 1 tadan Gollandiya, Janubiy Koreya, Belgiya va 
Venesuelada shtab-kvartirasiga ega edi. Keltirilgan ma’lumotlardan ko‘rinib turibdiki, yetakchi 
o‘rinlarni AQSH, Yaponiya va Yevropa Ittifoqi mamlakatlari egallagan. Bular boshqalardan 
ancha ilgarilab ketgandi. 2001 yilda bu yerda 100 ta yirik xalqaro korporatsiyalardan 88 tasining 
shtab-kvartirasi joylashgan edi. Shuni ham aytish kerakki, barcha filiallarning 3/4 tasi AQSH. 
Yaponiya, Buyuk Britaniya, Fransiya va Germaniyaga to‘g‘ri keladi.
2-jadval ma’lumotlariga ko‘ra, 100 ta korporatsiyaning asosiy ulushini elektronika va 
elektron asbob-uskunalar ishlab chiqarish sohasida faoliyat ko‘rsatayotgan korporatsiyalar 
tashkil etardi. Undan keyin kimyo va farmatsevtika tovarlarini ishlab chiqaruvchi 
korporatsiyalar, avtomobil sanoati, neft mahsulotlarini qazib oluvchi, qayta ishlovchi, oziq-ovqat 

---

mahsulotlarini ishlab chiqaruvchi korporatsiyalar egallardi.