Janubi-G‘arbiy Osiyoning umumiy ta’rifi

Xo‘jaligining umumiy ta’rifi. Janubi-G‘arbiy Osiyo davlatlarida dunyo imperializmining uzoq vaqt hukumronligi ularning iqtisodiy rivojlanishiga katta to‘sqinlik qildi. Bu mintaqadagi ko‘pgina mamlakatlar siyosiy mustaqillikka erishgandan keyin iqtisodiyotidagi mustamlaka asoratlarini yoqotish uchun kurashga kirishdilar. Milliy iqtisodiyotni rivojlantirishda ko‘pgina mamlakatlar katta iqtisodiy va texnik yordam ko‘rsatdilar. Bu mamlakatlarning ko‘pchiligida sanoat o‘sdi. Turkiya, Iroq, Suriya agrar davlatdan agrar-sanoat mamlakatiga aylandilar.

Sanoati. Janubi-G‘arbiy Osiyo mamlakatlari sanoatida neft sanoati yetakchi o‘rinni egallaydi. Mintaqa mamlakatlaridagi neft konlari yuqori mahsuldorligi bilan farq qiladi.

1960-yil (OPEK)-neft eksport qiluvchi mamlakatlar tashkiloti tuzildi.1968-yil (OAPEK) arab neft qazib chiqaruvchi mamlakatlarni o‘z ichiga olgan mintaqaviy neft tashkiloti tuzildi. Bularning tashkil qilinishi bu davlatlar suverenitetini mustahkamlash yo‘lida va hususiy neft resurslari ustidan nazorat o‘rnatishda muhim qadamlar bo‘ldi. Bu tashkilot neft bahosi ustidan nazoratni o‘z zimmasiga oldi. 1970- yillrda neftning boshlang‘ch bahosi bir necha marta oshdi. O‘z navbatida neftdan keladigan daromad ham o‘sdi. Bu esa qator mamlakatlarda milliy iqtisodiyotni mablag‘ bilan ta’minlashga imkon berdi. Neft sanoati bilan bir qatorda tog‘-kon sanoati, shuningdek qora va rangli metallurgiya, metalni qayta ishlash sanoati ham rivojlandi.