Jamoadagi moslik Shaxs boshqa kishilar bilan munosabatga kirishar ekan, u ozining fel - atvori va xatti -harakatlarini boshqalarning xatti - harakatlari bilan uygunlashtirib olib borishi, yani har bir shaxs jamoa azolari bilan sigishishi kerak. Buning uchun shaxs boshqa azolarni chugur organishi lozim. Jamoadagi shaxslararo munosabatlarni, yani shaxslarning bir - birlariga yordam berishlarini, dostlashishi, janjallashishi, yarashishlarini organib chiqish kerak boladi. Jamoadagi munosabatlarni organish rahbarlik qilish imkoniyatini tugdiradi. Shaxs jamoada boshqalarga mos keladigan bolsa, uning xulq - atvori va harakatlari boshqalarda ijobiy reaktsiya tugdiradi. . Psixologik jihatdan sigishmaydigan bolsa, uning fel - atvori, harakatlari boshqalarda salbiy reaktsiya tugdiradi. Psixologik jihatdan sigishmaydigan kishilar jamoada uzoq vaqt qololmaydilar. Shaxsning jamoa bilan moslasha olmasligiga bir necha sabablar bo`lishi mumkin Jamoa va guruhdagi moslik shaxslarning bir qator xususiyatlariga bogliq. Bunday xususiyatlar jismoniy, yani boyning balandligi, muskul kuchiga bogliq. SHuningdek, idrok, diqqat, tafakkur, iroda xususiyatlariga ham bogliq boladi. Masalan, guruh azolaridan biriga yoqadigan musiqa boshqasiga yoqmasligi mumkin. Oilada er va xotinning xarakteri mos bolishi kerak. Psixologik moslik deganda guruh azolari sifatlari va qarashlarining aynanligi emas, balki ular ayrim sifatlarining mos kelishi, qolganlarining tafovut qilishi nazarda tutiladi. Bundan tashqari fanda psixofiziologiya va ijtimoiy psixologik moslik ham farqlanadi. Birinchi holatda faoliyat jarayonida odamlarning bir xil va mos tarzda harakat qila olishlari, ish ritmi va tezligidagi uygunliklar nazarda tutilsa, ikkinchisidan ijtimoiy xulqdagi moslik - ustanovkalar birligi, ehtiyoj va qiziqishlar, yonalishlar birligi nazarda tugiladi. Birinchi xil moslik sanoat korxonalari xodimlarida samarali bolsa, oliygoh oqituvchilari, ijodiy kasb egalarida ijtimoiy psixologik moslikning ahamiyati katta. Guruh va jamoadagi ruxiy muhit. Ijtimoiy psixologik muhit deganda, osha guruhning azolari fikrlari, hissiyotlari, dunyoqarashi, ustanovkalar va ozaro munosabatlaridan iborat bolgan emotsional - intellektual holatni tushunamiz. Bu orindagi asosiy omil azolarning ozaro munosabatlaridir. Malumki, ozaro munosabatlar ish yuzasidan, faoliyat maqsadlari va mazmuni bilan hamda bevosita bir - birlarini yoktirish – yoqtirmaslikka asoslangan insoniy emotsional hissiyotlar korinishida bolishi mumkin. Professional faoliyatni bajarish jarayonida birinchi tipli munosabatlar ustun bolib, ikkinchilarining xarakterlari birinchisidan kelib chiqadi. Dostlar toplangan davradagi muhit esa bevosita simpatiyalarga tayanadi. Jamiyatdagi barcha nizolar, muammolarning echish usullaridan biri insonlar ortasidagi munosabatlarni organish va shunga kora jamiyatdagi ozgarishlarni amalga oshirishdir.
Do'stlaringiz bilan baham: |