Jamiyat qurishning milliy va umuminsoniy demokratik

---

3-mavzu: O'ZBEKISTONDA DEMOKRATIK 

JAMIYAT QURISHNING MILLIY VA 

UMUMINSONIY DEMOKRATIK 

TAMOYILLARI

Reja:

1. Demokratik tamoyillar va qadriyatlar.

2. Qadriyatlar va ularning jamiyat hayotidagi o'rni. Milliy qadriyatlar tushunchasi.

3. O'zbekistonda milliy qadriyatlarning tiklanishi va ularning demokratik jarayonlar

bilan uyg'unlashuvi.

4. Milliy, umumbashariy va demokratik qadriyatlar sintezi – demokratik jamiyat

qurish sharti sifatida.

---

Demokratik 

tamoyillar

va qadriyatlar

Hozirgi davrdagi zamonaviy nazariy qarashlarga muvofiq demokratiya – bu ma'lum davlat institutlari

to'plami mavjud bo'lishining o'zi emas. Demokratiya butun dunyo bo'ylab turli madaniy birliklar o'rtasida

turli shakllarda gavdalansa-da, u aniq va mavjud qadriyatlar, qarashlar va jarayonlar guruhiga tayangan

holda yashay oladi. Lekin, shu bilan birga, demokratiya amaliy hal qilishning bir xilligiga emas, balki bir

necha asosiy negiz bo'ladigan prinsiplarga tayanadi. Demokratiya o'ziga xos qadriyat-lar tizimi sifatida

milliy qadriyatlar bilan uyg'unlasha oladi.

Demokratiyaning asosiy xususiyatlari:

Demokratiya – bu hokimiyat va fuqarolik mas'uliyati barcha fuqarolarning to'g'ridan to'g'ri yoki

o'zlarining erkin saylagan vakillari vositasida amalga oshiradigan boshqarish tizimidir;

Demokratiya ko'pchilik hokimiyati va shaxsiy huquq prinsiplariga tayanadi. Demokratik davlat

markaziy hokimiyat organlari kuch-qudratining oshib ketishiga yo'l qo'ymaydi, barcha darajadagi

hokimiyatlarni fuqarolar uchun ochiqligini ta'minlash, barcha kishilar chtiyojlariga aks sado bera olishi

uchun mintaqaviy va mahalliy darajalardagi hokimiyatlarni nomarkazlashtiradi;

---

Demokratik davlat quyidagi mas'uliyat hissini doimo sezib turadi: fuqarolarning so'z erkinligi,

vijdon erkinligi, qonun asosida tcng himoyalanish huquqi, tashkilotlar tuzish imkoniyatiga ega

ekanligi, jamiyatning siyosiy, iqtisodiy, ijtimoiy va madaniy hayotida to'la qonli ishtirok etishi kabi

huquqlarini himoya qilish;

Demokratik davlat fuqarolar uchun ochiq bo'lgan, saylov huquqi beriladigan yoshga yetgan

fuqarolarning ovoz berishiga shart-sharoitlar yaratadi, shu maqsadda muntazam ravishda erkin va

adolatli saylovlarni o'tkazib boradi;

Demokratiya sharoitida fuqarolar nafaqat huquqlaiga ega bo'ladi, balki siyosiy tizimda ishtirok

etish burchini ham o'zida his etadi. Bu jarayonda ular o'z erkinliklari va huquqlarini himoya qiladi.

Demokratik jamiyat bag'rikenglik, hamkorlik va o'zaro murosasozlik qadriyatlariga berilgan

bo'ladi. Maxatma Gandi iborasi bilan aytganda, «murosasizlik o'zini o'zi jabrlashdan tashqari

chinakam demokratik ruhning shakllanishi uchun g'ovdir».

Shuningdek, barcha rivojlangan mamlakatlarda e'tirof etilgan demokratiyaning ustunlari mavjud 

bo'lib, ularning birortasi ishlamay qolsa, demokratiya mexanizmlarining barchasiga putur yetadi.

---