Жалпы орто билим берүүчү мектебинин 2-классы үчүн окуу китеби

6
5
7
7
9
÷
÷
÷
÷
÷
÷
×
×
×
42
45
4.
Фигуранын периметри канча чакмактан түзүлгөн?
@edurtm_uz

---

4
6
8
0
4
6
8
0
3
3
132
9 × 6 = 54
54 ÷ 9 = 6
54 ÷ 6 = 9
бөлүнүүчү 
бөлүнүүчү 
бөлүүчү
тийинди
тийинди
тийинди
бөлүүчү
бөлүнүүчү 
2.
Эсептейбиз. 
3.
Ой жүгүртөбүз. Тийиндилер кандай пайда болду?
16
− 4
12
12
− 4
8
8
− 4
4
4
− 4
0
Компоненттердин 
 ортосундагы мамилелер
12
-сабак
1.
Кандай жыйынтыкка келдиӊ?
5 × 3 = 15
3 × 5 = 
15 ÷ 
= 5
15 ÷ 5 = 
7 × 7 = 49
× 7 = 49
÷ 7 = 7
49 ÷ 
= 7
4 × 4 = 16
× 4 = 16
16 ÷ 
= 4
÷ 4 = 4
0 4
1
1
2
8
6
-4
-4
-4
-4
16 ÷ 4 = ?
16 − 4 = 12
12 − 4 = 8
8 − 4 = 4
4 − 4 = 0
16 ÷ 4 = 4
@edurtm_uz

---

4
6
8
0
4
6
8
0
3
3
133
4.
5 санын канча жолу кемиттик? Тийинди эмнеге 
барабар? 
20 − 5 − 5 − 5 − 5 = 0 20 ÷ ? = ? 
5. 
Үлгүнүн негизинде эсептейбиз. 
24 ÷ 8 = __
8 × __ = 24
24 ÷ __ = 8
20 ÷ 5 = __
5 × __ = 20
20 ÷ __ = 5
72 ÷ 9 = __
9 × __ = 72
72 ÷ __ = 9
42 ÷ 6 = __
__ × 6 = 42
42 ÷ __ = 6
90 ÷ 9 = __
__ × 9 = 90
90 ÷ __ = 9
18 ÷ 6 = 
3
6 × 
3
 = 18
18 ÷ 3 = 
6
Teӊдемелер
13
-сабак
1.
Эки таразада куту жана шарлар төмөндөгүчө 
теӊ салмактуулукта турат.
Ар бир шардын 
массасы 1 kg. 
Кутунун массасын 
табабыз.
Туюнтмасы: 
□
+ 3 = 5
?
Көрүнүп тургандай, 
кутунун массасы 2 kg. 
Туюнтмасы: 
□
= 2
?
Жогорудагыларды төмөндөгүчү туюнттабыз:
x 
+ 3 = 5;
x 
= 2
?
@edurtm_uz

---

4
6
8
0
4
6
8
0
3
3
134
3.
Сүрөткө ылайык теӊдемелер түзөбүз жана бел­
гисиз санды табабыз.
2.
Teӊдемелерди чыгарабыз.
4.
Аскат бакта түшкө чейин 64 kg, түштөн кийин 
дагы 
x
килограмм алма терди. Ал баары болуп 
97 килограмм алма терген болсо, түштөн кийин 
терген алманын өлчөмүн табабыз.
5 + a = 14
a = 14 − 5
a = 9 
x 
+ 9 = 14 
x 
= 14 − 9 
x 
= 5
x 
+ 13 = 26 27 + y = 27 14 + b = 76
10 + a = 90
9 + 
x 
= 16
40 + 
x 
= 80
a + 15 = 100
18 + b = 30
a + 30 = 70
бул – теӊдеме 
эрежени колдонобуз 
белгисиз санды табабыз
5. 
Салыштырабыз. 
6. 
Teӊдемелерди чыгарабыз. 
60 + 5
70 + 4 + 4
30 + 9 + 7
80 + 9 + 8
80 + 2 + 9
30 + 9 + 2
70 +2 + 4
60 + 4
Белгисиз сан катышкан 
барабардык
пайда 
болду. Мындай барабардыктар 
теӊдема
делет. 
Teӊдемени 
чыгаруу
бул – белгисиз санды табуу. 
12
30
23
84
95
38
x
x
x
@edurtm_uz

---

4
6
8
0
4
6
8
0
3
3
135
35 − 
x 
= 30
x 
= 35 − 30
x 
= 5 
x 
− 17 = 34 
x 
= 34 + 17
x 
= 51
белгисиз санды табабыз
x 
− 29 = 15 y − 50 = 40 47 − 
x 
= 47
x 
+ 12 = 30
Теӊдемелер
14
-сабак
2.
Teӊдемелерди чыгарабыз.
1.
Эсептөө кандай аткарылды?
5.
Moделдин негизинде эсептейбиз.
30
x
12
3. 
Бүктөө жардамында фигуралардын симметрия 
огун тап. 
4.
Фермер апрель айында 65 бодо мал сатып 
алды. Сентябрь айында 
x
бодо малды этти кайра 
иштетүүчү ишканага тапшырды. Калган 37 бодо 
малды жайлоого чыгарды. 
x
канчага барабар?
6.
Белгисиз санды табабыз.
− 17
59
− 25
36
+ 43
67
83
−
20
74
−
16
16
+
92
@edurtm_uz

---

4
6
8
0
4
6
8
0
3
3
136
Теңдемелер
15
-сабак
1.
Эсептөө кандай аткарылды?
Туюнтмасы: 3 ×
x
= 9
Туюнтмасы: 
x
= 3
x x x
x
2.
Teӊдемелерди чыгарабыз.
9 × y = 72
y = 72 ÷ 9
y = 8 
x 
× 7 = 42
x 
= 42 ÷ 7
x 
= 6
x 
× 3 = 30 7 × a = 56 10 × y = 100 
белгисиз санды табабыз
3.
Белгисиз 
санды
табабыз.
15
10
=
=
15
10
=
=
15
10
=
=
4.
Teӊдемелерди чыгарабыз.
x 
× 3 = 30
7 × a = 56
10 × y = 100
b × 8 = 64
@edurtm_uz

---

4
6
8
0
4
6
8
0
3
3
137
5.
Чакмактардын жардамында идиштин өлчөмүн тап. 
Теңдемелер
16
-сабак
18 ÷ 
x 
= 6
x 
= 18 ÷ 6
x 
= 3
x 
÷ 3 = 6
x 
= 6 × 3
x 
= 18
белгисиз санды табабыз
1.
Эсептөө кандай аткарылды?
5.
Teӊдемелерди чыгарабыз.
25 ÷ y = 5 48 ÷ 
x 
= 8 80 ÷ a = 10 20 ÷ 
x 
= 2
15 ÷ 3 36 ÷ 4 32 ÷ 8 35 ÷ 7 36 ÷ 6
a ÷ 2 = 9 b ÷ 5 = 6 b ÷ 8 = 8
x 
÷ 9 = 9 16 ÷ y = 4 32 ÷ 
x 
= 8
2.
Teӊдемелерди чыгарабыз.
A) 2
B) 3
C) 4
D) 5
3.
Канча фигураны эки бирдей бөлүккө бөлүүгө болот?
4.
Тийиндини табабыз.
@edurtm_uz

---

4
6
8
0
4
6
8
0
3
3
138
Теңдемелер
17
-сабак
1. Maтематикалык диктант. 
Теӊдемелер түзөбүз 
жана чыгарабыз. 
1­кошуулучу 34, сумма 51 ге барабар. 2­кошулуу­
чу – ? Кемүүчү 19, aйырма 49 га барабар. Кемитүү­
чү – ? 1­көбөйтүүчү 4, көбөйтүндү 36 га барабар.
2­көбөйтүүчү – ?
2.
Teӊдемелерди чыгарабыз.
3.
Берилген маалыматтардын негизинде суроолорго 
жооп табабыз.
• Асан Сеиттен канча килограмм оор?
• Бахрам Асандан канча килограмм жеӊил?
•
Бахрам менен Ироданын баардык салмагы 80 kg. 
Ироданын салмагы канча?
• Ирода жана Асандын жалпы салмагы канча килограмм?
4.
Белгисиз 
санды
табабыз.
?
?
8
5
=
=
8
5
=
=
8
5
=
=
y − 18 = 50 44 − 
x 
= 21 40 + y = 65
Бахрам
39 kg
Ирода
? kg
Асан
46 kg
Сеид
32 kg
@edurtm_uz

---

4
6
8
0
4
6
8
0
3
3
139
5. 
Teӊдемелерди чыгарабыз. 
6. 
Салыштырабыз. 
Teӊдемелер (кайталоо)
18
-сабак
1.
Туюнтманын маанисин тап.
a − 10 = 10 100 − y = 90 30 + b = 70
26 + 4 × 3 3 × 4 + 26 8 × 8 − 20 6 × 6 + 20
8 + 8 × 6 6 + 8 × 8 54 ÷ 9 × 6 6 × 9 ÷ 54
(35 − 15) + 27 56 − (4 × 7) 100 − (9 × 3)
x 
− 10 = 32
x 
+ 12 = 33 80 ÷ y = 8
12 ÷ (2 + 4)
(5 + 3) × 6
(7 + 2) × 8
45 ÷ (4 + 5)
24 ÷ (7 + 1)
63 ÷ (17 − 8)
2. 
Эсептейбиз. 
3. 
Туюнтма түз жана маанисин тап. 
6
+
+
+
+
×
×
×
×
3
4
5
8
7
7
2
4.
Teӊдемелерди чыгарабыз.
5.
Чийменин негизинде туюнтма түз жана маани­
син тап.
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 
@edurtm_uz

---

БҮТҮНДҮН БӨЛҮКТӨРҮ. 
УБАКЫТ
7-БӨЛҮМ
@edurtm_uz

---

4
6
8
0
4
6
8
0
3
3
141
Айлана жана тегерек
1
-сабак
1.
Эстейбиз. Кaйсы нерселер айланага, кайсы бири 
тегерекке окшойт?
5. 
Сүрөттү сызабыз. 
Андa канча aйлана 
бар? Тегерекчи?
2. 
Хилола 25 жолу, Сaяра 
27 жолу, Зилола 18 жолу 
топту себетке түшүрдү. 
Алар топту баары канча 
жолу себетке түшүрүштү?
3.
Сүрөттө канча тегерек бар?
4.
Эсептейбиз.
÷
÷
×
×
×
×
8
5
2
4
7
3
?
?
?
5
5
?
?
?
54
@edurtm_uz

---

4
6
8
0
4
6
8
0
3
3
142
Айлана жана тегерек
2
-сабак
2. 
Айлананын радиусу 
кандай түскө боёлгон?
Айлананын диаметри 
кан дай түскө боёлгон?
айлана
борбор
радиу
с
диаметр
диаметр
радиус
радиус
4.
Радиус жана диаметрлер канча сантиметрден?
50 cm
4 
cm
3.
Эсептейбиз.
44
+ 35
37
+ 15
46
+ 18
34
+ 25
1.
Эсте сактайбыз!
4 cm
5 cm
@edurtm_uz

---

4
6
8
0
4
6
8
0
3
3
143
5.
Белгисиз компонентти табабыз.
76 cm
56 cm
? cm
76 cm
? cm
19 cm
Циркуль
3
-сабак
Циркуль – aйлана сызуу үчүн 
ылайыкташтырылган аспап.
Этияттык менен иштейбиз! 
Циркулду жүзүбүзгө жакындаш­
тырбайбыз! Досторубузга ий­
нелүү жагы менен бербейбиз!
1.
Практикалык көнүгүү.
– Кагазга точка белгилейбиз.
– Циркулдун буттарын 3 сm ге кеӊейтебиз.
– Циркулдун ийнелүү бутун белгиленген точкага 
коюп, кaлемдин буту менен айлана сызабыз.
– Cызылган айланага 6 точка белгилейбиз жана 
сызгыч аркылуу бул точкаларды айлана аянты 
менен туташтырабыз. 
– Пайда болгон кесинделер кaндай айтылат? 
– Алардын узундугун өлчөйбүз. Кандай жыйынтыкка 
келдиӊ? 
– Ар бир радиусту сызгычтын жардамында диа­
метрге чейин улантабыз.
@edurtm_uz

---

4
6
8
0
4
6
8
0
3
3
144
3.
Циркулдун буттары аракеттенди. Чоӊураак айла на 
сызуу үчүн аларды кеӊейтүү керекпи же жакындатуубу? 
2. 
Ким тез эсептейт?
 
64
53
.....
.....
.....
.....
.....
.....
.....
.....
.....
.....
4.
Aйланаларды сыза­
быз. Алардын диаметр­
лери канча чакмакка 
барабар? Радиустарычы?
– Бардык диаметрлердин узундугун өлчөйбүз.
– Кандай жыйынтыкка келдиӊ?
Бүтүндүн бөлүктөрү
4
-сабак
1.
Пицца канча 
барабар бөлүккө 
бөлүнгөн? 
2.
Дагы эмнелерди теӊ экиге бөлүү мүмкүн? 
бөлүктөр барабар
@edurtm_uz

---