Jahon iqtisodiyoti va xalqaro iqtisodiy munosabatlar fanidan

2005-2010y	2008 y	2009 y
2010 y
Jahon tovarlar eksporti	3,5	2,5	-12,0	14,0
Shu jumladan:
Qishloq xo’jaligi mahsulotlari	3,5	2,5	-2,5	7,5
Qazib chiq va yoqilg’i mahsul	1,5	1,0	-5,5	5,5
Sanoat mahsulotlari	4,0	2,5	-15,0	18,0
Jahon tovarlar ishlab chiqarish	2,0	1,0	-2,5	4,0
Shu jumladan:
Qishloq xo’jaligi mahsulotlari	2,0	3,5	0,5	0,0
Qazib chiq va yoqilg’i mahsul	0,5	1,5	-1,5	2,0
Sanoat mahsulotlari	2,5	0,0	-4,0	5,5
Jahon yalpi mahsuloti	2,0	1,5	-2,5	3,5

2010 yilga qadar jahon tovarlar eksporti 15,2 trln. dollargacha ortgan va uning o’rtacha yillik o’sish sur’ati 7-8% ni tashkil etgan. 2004 yilda jahon ishlab chiqarish 4,9% ga o’sganini ko’rishimiz mumkin bu yillarda YaIMning real o’sish sur’ati 4,9% ni tashkil etgan. 2004 yillarda qishloq xo’jaligi 4%ga, sanoat 32%ga, xizmatlar sohasi 64% ga o’sgan. 2013 yillarda jahon iqtisodiyotining o’sishi 2,1% ni tashkil etgan.

Mutaxassislar fikricha, XXI asr boshlarida AQSH va Osiyo mamlakatlari xalqaro savdoda eng raqobatbardosh mamlakatlar hisoblanishadi. 2030 yilga borib AQSH, Yaponiya va Xitoy eng raqobatbardosh mamlakatlar sifatida e’tirof etilishi mumkin. Bunday uzoq muddatli istiqbolli prognozlar bo’yicha keyingi o’rinlarni Germaniya, Singapur, Janubiy Koreya, Malayziya va Shvetsariya band etishi mumkin.

Jahon savdosining hozirgi vaqtdagi holatini tahlil qilish shuni ko’rsatadiki, xalqaro savdo keyingi o’n yilliklarda shiddat bilan rivojlanib va takomillashib bormoqda. Unda nafaqat rivojlangan, balki rivojlanayotgan va o’tish davri iqtisodiyotidagi mamlakatlar ham faol ishtirok etib, har bir mamlakat o’z ishtirokiga qarab iqtisodiy manfaatga ega bo’lmoqda. Lekin rivojlangan mamlakatlar tomonidan tashqi savdo aloqalariga muhim e’tibor qaratilishi va mamlakatning ega bo’lgan iqtisodiy salohiyatining yuqoriligi, bugungi kunda jahon savdosining istiqboldagi strategiyasini belgilab bermoqda.