Jahon ijtimoiy-iqtisodiy geografiyasi

0’zbekiston Respublikasi hududining qlshloq xo’jaligida foydalanish 
xususiyatlariga ko’ra taqsimlanishi
Respublikada haydaladigan va sug’oriladigan yerlaming aholi jon boshiga
Ma’muriy-
hududiy
blaklar
Hudud
Shu jumiadan hududning taqsimlanishi
qishloq 
xJaiik yeriari
tomorqa, dala, 
bog' va 
boshqa yeriar
qishloq 
xJaligida 
foydaianil- 
maydigan va 
boshqa turdagi 
yeriar
1000 ga
foiz
1000 ga
foiz
1000ga
foiz
1000 ga
foiz
Jami
Shu jumladan:
44740
100
27511
100
570
100
16659
100
Qoraqalpog’is ton 
Respublikasi
16490
36,9
5348
19,4
39
6.8
11103
66,6

---

Ma’muriy-
hududiy
blaklar
Hudud
Shu jumladan hududning taqsimlanishi
qishloq 
xo’jalik yerlari
tom orqa, dala, 
bog’ va 
boshqa yerlar
qishloq 
xjaligida 
foydalanil- 
maydigan va 
boshqa turdagi 
yerlar
Viloyatlar:
Andijon
420
0,9
260
0,9
49
8,5
111
0,7
Buxoro
3940
8.8
3088
-
45
7,9
807
4,8
Jizzax
2050
4,6
1289
4,7
26
4,6
735
4,4
Qashqadaryo
2840
6,3
2253
8,2
59
YU,
528
3,2
Navoiy
1108
24,8
10133
36,
18
3,2
929
5,6
Namangan
790
1,8
380
1,4
41
7,2
369
2,3
Samarqand
1640
3,7
1317
4,8
69
12,
254
1,5
Surxondaryo
2080
4,6
1244
4,5
48
8,4
788
4,7
Sirdaryo
510
1,1
380
1.4
18
3,2
112
0,7
Toshkent
1560
3,5
876
3,2
63
-
621
3,7
Fargna
710
1,6
371
1,4
59
-
280
1,7
Xorazm
630
1,4
572
2,1
36
6,3
00
0,7
hisoblangan ko’rsatkichlari yildan-yilga kamaymoqda. 1987-1997 yillarda aholi 
jon boshiga to^gYi keluvchi yerlarning hajmi 16,5 foizga, sug’oriladigan yerlarning 
hajmi esa 9,0 foizga qisqardi. Ana shu davr mobaynida aholi, asosan jon boshiga 
nisbatan haydaladigan уег0,04 gektarga qisqarib, 0,19 gektarni, qishloq joylarda 
esa 0,31 gektarni tashkil etdi. Bu aholini qishloq xo’jalik mahsulotlari, qishloq 
xjalik korxonalarini esa asosiy ishlab chiqarish vositasi - уег bilan ta’minlash 
borasida kshimcha qiyinchiliklarning kelib chiqishiga sabab blmoqda.
Yerlarning sifati ham yildan-yilga yomonlashib, ulaming unumdorligi 
pasaymoqda.
Snggi 15-20 yil ichida tuproq unumdorligining eng muhim omili -  
qumushing salmog’i 30-50 foizga kamaydi. Bugungi kunda qumush bilan 
ta’minlanganlik darajasi nihoyatda past (0,4-1,0 foiz) blgan tuproqlar 
sug’oriladigan yerlarning salkam 40 foizini egallaydi.
0 ’zbekistonda sug’oriladigan yerlarda yuz berayotgan shrlanish jarayoni 
ortib bormoqda. Sug’oriladigan yerlarning deyarli 52 foizi shoYlangan. Shundan 
40 foizga yaqini o’rtacha va kuchli sho’rlangan yerlardan iborat.
Yerlarning shrlanganlik darajasi Xorazm viloyatida (100 foiz, shundan 25 
foizi o’rtacha va kuchli sho’rlangan), Qoraqalpog’iston Respublikasida (86 foiz,