Жаббаров, Юсупов



Download 4,09 Mb.
Pdf ko'rish
bet50/87
Sana14.08.2021
Hajmi4,09 Mb.
#147103
1   ...   46   47   48   49   50   51   52   53   ...   87
Bog'liq
mexanika va molekulyar fizika

1.  Boyl-Mariott qonuni 
 
Harorat  o’zgarmas  bo’lganda  berilgan  gaz  massasi  bosimining  hajmga 
bog’lanishiga izotermik jarayon deyiladi. 
 Ingliz  olimi  Boyl  va  fransuz  olimi  Mariott  bir-biridan  mustaqil  ravishda 
ularning nomlari bilan ataluvchi qonunni kashf qilganlar. 
           Berilgan gaz massasining harorati o’zgarmas bo’lganda uning bosimi hajmiga 
teskari proporsional. Bunga Boyl-Mariott qonuni deyiladi. Bu qonunning mohiyatini 
anglash  uchun  silindr,  porshen  va  ma’lum  midordagi  gaz  bilan  quyidagicha  tajriba 
o’tkazamiz.  Silindrda  porshenning  vaziyatini  o’zgartib  (66-rasm)  bosim  va  hajmni 
o’lchab quyidagi P
1
V
1
=P
2
V
2
=P
3
V
3
=P
4
V
4
  xulosaga kelamiz. Uni quyidagi ko’rinishda 
ham yozish mumkin: 
 
                                   
                                  (194) 
 
Bundan  shunday  xulosa  kelib  chiqadiki,  izotermik  jarayonda  (t=const)  bosimning 
hajmga  ko’paytmasi  har  doim  o’zgarmas  kattalikdir,  ya’ni  pV=const.  Bu  qonun 
grafik jihatdan izoterma deb ataluvchi egri chiziq-giperbola ko’rinishida tasvirlanadi. 
(67-rasm) 
 
 
 
66-rasm 
 


86 
 
 
67-rasm 
 

Download 4,09 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   46   47   48   49   50   51   52   53   ...   87




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish