J. X. Ataniyazov, E. D. Alimardonov xalqaro moliya munosabatlari

Test savollari
1. X alqaro iqtisodiy integratsiya — ...
A) 
m illiy xo‘ja li k la r o‘rtasida o‘zaro barqaror a lo q a la rn in g ri- 
vojlanishi ham da m ehnat taqsim oti negizida yu z ag a kelgan m a m -
lak atla rn in g iqtisodiy, ijtim oiy-siyosiy va m a d a n iy jih a td a n bir- 
lashuvi.
ß ) m a m la k a tla r o ‘rtasidagi m ahsulotlar, x iz m a t la r va kapital 
harakati bilan bogMiq m unosabatlarga cheklovlar qo‘y ilis h i j a r a -
yoni.
C ) m illiy xo‘j a li k la r n in g o‘zaro m oliyaviy m u n o sab atlarin i 
tartibga soluvchi jarayon .
D) m illiy iqtisodiyotda faoliyat yuritayotgan korxonalarning 
tashqi moliyaviy m unosabatlarni ifodalovchi tushuncha hisoblanadi.
2. X alqaro 
integratsion 
b irla sh m a la rn in g
aso siy 
turlari 
ko‘rsatilgan javobni an iqlan g.
A) erkin savdo hududi, yago n a bojxona ittifoqi, u m u m iy bo- 
zor, iqtisodiy ittifoqlar.
B) im tiyozli savdo hududi, erkin savdo hududi, y a g o n a boj­
xon a ittifoqi, u m u m iy bozor, iqtisodiy ittifoqlar, to ‘liq iqtisodiy 
integratsiya.
240

---

C ) e rk in savdo hududi, y a go n a bojxona ittifoqi. u m im iiy lx> 
zor, xalqaro m o liya ta sh k ilo tla ri.
D) M D H , yagona bojxona ittifoqi, u m u m iy bozor, iqtisodiy 
ittifoqlar.
3. Erkin savdo hududi (E S H ) — ...
A) ik k i va u n d an ortiq m a m la k a t la r n in g o'zaro kelishuviga 
asosan, bn m a m la k a t la r d a ishlab ch iq a rilg a n m ah su lo tla r b ilan 
o‘zaro savdo qilish uchun ta s h k il etilgan hudud.
B) ik k i va u n d an ortiq m a m la k a t la r n in g o'zaro kelishuviga 
asosan m a ’lu m tu rd agi m ah su lo tla r bilan o‘zaro savdo qilish 
m aq sad id a chek loviarni bekor qilish orqaii tashk il etiJgan g u r u h i-
dan iborat.
C ) ik k i va un d an ortiq m a m la k a t la r n in g o'zaro kelishuviga 
asosan, bu m a m la k a t la r d a ishlab ch iq a rilg a n m ah su lo tla r bilan 
o‘zaro savdo q ilish d a bojlar va boshqa cheklovchi ch o ralarn i bekor 
qilish orqaii ta sh k il etilgan g u ru h id a n iborat.
D) m a m la k a t la r n in g o‘zaro kelishuviga asosan ishlab ch iq a - 
rishni rivojlantirish m aq sad id a investitsiyalarni a m a lg a o sh irish ga 
moMjallangan hudud.
4. Bojxona ittifoqi — ...
A) ik k i yoki bir qancha d av la tla rn in g bojlar bo'yicha o'zaro 
ch eg ara larn i bekor qilish va y a g o n a boj t a ’rifi jo riy etish y u z a s i- 
dan o‘zaro keiishuvidir.
B) ik k i yoki bir qancha d av latla rn in g soliqlarni jo r iy etish ytt- 
zasidan o'zaro keiishuvidir.
C ) faq atgin a ik k i m a m la k a t o'rtasid a savdo-sotiqni rivojlanti- 
rishga oid kelishuvdir.
D) m a m la k a t la r n in g o ‘zaro kelishuviga asosan ishlab ch iq a- 
rishni rivojlantirishga investitsiyalarni keng ja lb etishni tartibga 
soluvchi ittifoq.
5. Jan u b iy konus m a m la k a tla ri u m u m iy b o z o ri (M E R K O S U R ) 
qaysi m a m la k a t la r n i birlashtirgan.
A) 
A rg e n tin a , B raziliy a, Venesuela (2 0 0 5 -yil iy uld an ), M ek- 
sika va llru gv ay.
241

---

B) A rgen tin a, B raz iliy a, Venesuela (2 0 0 6 -y il iy uld an ), Parag- 
vay va Urugvay.
C ) A rgen tin a, B raz iliy a, K anada, Kuba, Paragvay va Urugvay.
D) A rge n tin a, M eksika (2 0 0 6 -y il iy uld an ), K anada, Paragvay 
va Urugvay.
6. Ja n u b iy -S h a rq iy Osivo davlatlari Assosiatsiyasi (A S E A N ) 
qavsi m a m la k a tla r doirasida ta sh k il etilgan?
A) Tinch va Hind okeani qirg'o qlarid a jo y lash gan 8 ta m a n i- 
lakat (V etnam , lndon eziya, K am bodja, M ala y z iy a , M y an n ia , 
Singapur, Tailand, Filippin).
13) Tinch va Hind okeani qirg'oqlarida jo ylash gan 9 ta m am - 
lakat (V etnam , lndon eziya, Kambodja, Laos, M ala yz iya , M y a n ­
ma, Singapur, Tailand, Filippin).
C ) Tinch va l lin d okeani qirg‘oqlarida jo ylash gan 10 ta m am - 
lakat (Bruney, Vetnam, ln do n eziya, K am bodja, Laos, M ala y z iy a , 
M y an n ia , Singapur, T ailand, Filippin).
D) Finch va Hind okeani q irg ‘oqlarida jo y lash gan 11 ta m a in - 
lakat (B runey, Vetnam, lndo n eziya, K am bodja, Laos, M a la y z iy a , 
H indiston, M y a n m a , Singapur, Tailand, Filippin).
7. Shim oliy Am erika Erkin savdo assotsiatsiyasi (N A F T A ) qa- 
chondan laoliyat yurita boslilagan va qaysi davlatlarni birlashtirgan?
A) 1996-yil 1-yanvardan, AQ SH , K a n ad a va M eksika davlat- 
larini o‘z tarkibiga birlashtirgan.
B) 1994-yil 1-yanvardan, A Q SH , K an ad a va M eksika davlat- 
la rin i o ‘z tarkibiga birlashtirgan.
C) 1995-yil 11-yanvardan, AQSH, K a n ad a, A rgentina va 
M eksika dav latlarin i o ‘z tarkibiga birlashtirgan.
D) 1998-yil 1-yanvardan, AQSH, K a n ad a, Braziliya va M e k ­
sika d av latla rin i o‘z tarkibiga birlashtirgan.
8. Osiyo-Tinch okeani iqtisodiy h am ja m iya ti (A P E C ) qaehon 
va qaverda ta sh k il etilg an 9
A) 1990-yil Filippinda.
B) 1989-yil K anberrada.
C ) 1989-yil Xitoyda.
242

---

D) 1990-yil M a la y z iy a d a .
9. Iqtisodiy in te gratsiy aga ta ’sir ko‘rsatuvchi o m illarga qaysilar 
kirad i?
A) ja h o n x o 'ja lik la r i to m o n id an p roteksionizm ch o ra la rin in g
qo‘lla n ilis h i, iqtisodiy in q iro zn in g ch uqurlashuvi, xalqaro m ehnat 
ta q sim o tin in g s ek in la s h is h i, m illiy iqtisodiyotlar o c h iq lik d ara ja- 
sin in g ortib borishi k a b ila r kirad i.
B) jah o n xo‘ja lig id a tobora rivojlanib borayotgan b a y n a lm i- 
nallashuv va globallashuv ja r a y o n la r i, xalqaro savdo a lo q a la r in in g
rivojlanishi, xalqaro m eh n at ta q s im o tin in g chuqurlashuvi, m illiy
iqtisodiyotlar o c h iq lik d a ra ja s in in g ortib borishi kabilar kiradi.
C ) ja h o n xo£ja li g id a tobora rivojlanib borayotgan b a y n a lm i-
nallashuv va globallashuv ja r a y o n la r i, xalqaro savdo a lo q a la rin in g
sustlashishi, xalqaro m eh n at ta q sim o tin in g chuqurlashuvi, m illiy
iqtisodiyotlar to m o n id an ich к i bozorlarni h im o y alash d a ra ja s i­
n in g ortib borishi k a b ila r kiradi.
D) globallashuv ja r a y o n la r i, m oliyaviy inqiroziar, b a n k la r 
k a p ita lin in g oshishi, xalqaro soliqqa tortish d a ra ja s in in g ortib 
borishi kab ilar kirad i.
10. X alqaro iqtisodiy in te g ratsiy an in g m aqsadi — ..
A) istiqbolda m ahsulotlar, x iz m a tla r va ishlab ch iqarish o m il- 
la rin in g erkin h a r a k a tla n ish i uchun q u lay shart-sh aro itlar ya ra- 
tish hisoblanadi.
B) m illiy iqtisodiyotlarn i tashqi mu hit o m illa ri t a ’sirid an h i­
m oyalash hisoblanadi.
C ) m a m la k a t la r to‘lov balansi t a q c h illig in i oldini olish va uni 
b a r ta r a f etish hisoblanadi.
D) istiqbolda m ah sulo tlar, x iz m a t la r va ishlab ch iqarish o m il- 
la rin in g erkin h a r a k a tla n is h ig a ta ’sir etuvchi to‘siqlar yaratish h i­
soblanadi.
243

---

10-bob. X A L Q A R O M O L I VA M U N O S A B A T L A R I D A
T O ‘ L O Y B A LAN S I N I B O S H Q A R I S H
10.1. T o io v h alan sin in g icjtisodiv m ohiyali va taqdirn etish 
sh ak llari.
10.2. T o io v b alan sin in g larkibi h am d a ularga xos xususiyatlar.
10.3. T o io v balansi va unga davlat aralash uvi, xato va o‘ tkazib 
yuborishlar.
10.4. M am la k at toio v h ala n sin in g m ak ro iqtiso d iy modeli.
10.5. To‘lov balansiga t a ’sir etuvchi o m illa r va uni tartibga so- 
lish n in g asosiv usullari.