Й. Турсунов меҳнат ҳУҚУҚИ

5.
 
Суд назорати
суд ҳокимиятини амалга оширувчи суд органлари 
томонидан маъмурий, жиноий ва фуқаролик ишларини кўриш, одил суд-
ловни амалга ошириш жараёнида юз беради. 
Судларнинг бу борадаги ваколатлари Ўзбекистон Республикасининг
«Судлар тўғрисидаги» Қонунида, Жиноят процессуал, Фуқаролик про-
цессуал, Хўжалик процессуал Қонунларида ва бошқа қонун ҳужжатла-
рида белгилаб қўйилган. 
Суд аниқ фуқаролик, жиноий ёки маъмурий жавобгарликка оид иш-
ни кўриб ҳал қилиш жараёнида меҳнат қонунчилиги талаблари бузилга-
нлигини аниқласа, уни бартараф этиш, юз беришига сабаб бўлган ҳола-
тларга барҳам бериш, айбдорларини аниқлаш ва жавобгарликка тортиш 
чораларини кўради. 
1
Қаранг
: Ўзбекистон Республикаси Олий Кенгашининг Ахборотномаси, 1992 йил, 10-
сон, 355-модда (кейинги қўшимча ва ўзгартиришлар билан). 

---

Суд томонидан қўлланилиши мумкин бўлган ҳуқуқий таъсир чоралари 
тегишли қонун ҳужжатларида назарда тутилган. 
6.
 
Прокуратура органлари
Ўзбекистон Республикасининг 2001 
йил «Прокуратура тўғрисида»ги Қонуни асосида иш олиб борадилар
1
. 
Ушбу Қонуннинг 2-моддасида уларнинг асосий вазифалари кўрсатиб 
қўйилган. Унга кўра: 
Ўзбекистон Ресбуликаси Бош прокурори ва унга бўсунувчи проку-
рорлар барча вазирликлар, Давлат қўмиталари, идоралар, давлат назора-
ти идоралари, ҳокимлар, шунингдек кимга бўйсунишидан, кимнинг та-
сарруфидан бўлишидан ва мулкчилик шаклидан қатъи назар, муассаса-
лар, корхоналар ва ташкилотлар, ҳарбий қисмларда, жамоат бирлашма-
лари, мансабдор шахслар; фуқаролар қонунларни аниқ ва бир хилда 
ижро этишлари устидан назоратни амалга оширадилар. 
Қонуннинг 20-моддасига мувофиқ прокурор назорати предмети бўлиб: 
барча вазирлик, Давлат қўмиталари, идоралар, давлат назорати идора-
лари, ҳокимлар, муассасалар, корхоналар, ташкилотлар, бирлашмалар, ҳар-
бий қисмлар, жамоат ташкилотлари, партиялар ва ҳаракатлар, мансабдор 
шахслар қонунларни бажараётганлиги, шунингдек улар чиқараётган ҳуж-
жатлар Ўзбекистон Республикаси Конститутциясига ва Қонунларига муво-
фиқлиги; 
шахснинг дахлсизлиги тўғрисидаги, фуқароларнинг ижтимоий-
иқтисодий, сиёсий, шахсий ҳуқуқ ва эркинликлари тўғрисидаги, уларнинг 
шаъни ва қадр-қимматини муҳофаза қилиш (башарти, ушбу ҳуқуқларни 
муҳофаза этишнинг ўзга тартиби кўзда тутилмаган бўлса) тўғрисидаги 
қонунларга риоя этилиши;
иқтисодий муносабатларга, атроф-муҳитни муҳофаза қилиш ва 
ташқи иқтисодий фаолиятга доир қонунларга риоя этилиши. 
Прокурор аралашувини талаб қиладиган қонун бузилиш ҳоллари 
ҳақида аризалар ёки бошқа маълумотлар тушганда, шунингдек етарли асо-
слар бўлганда ҳам ўз ташаббуси билан қонунлар ижросининг текширувла-
ри ўтказилади. Прокурорнинг хўжалик ва бошқа турдаги фаолиятига бево-
сита аралашувига, шунингдек идоравий бошқарув ва назорат органлаи фа-
олиятини амалга оширишга йўл қўйилмайди. Прокурор назорати воситала-
ри ва усуллари қонун ҳужжатларида белгилаб қўйилган.