J kamolov, II. Ismoilov

99-  §.  Diamagnetik va  paramagnetiklar
Oldingi paragrafda moddalarning  magnit xususiyatlarini o ‘rganishda
(10.7)  va  (10.8)  form ulalardan  koTinadiki,  m agnetiklarning  magnit 
induksiyalari  ularning  magnit  qabul  qiluvchanlik  va  singdiruvchanlik 
koeffitsiyentlariga bog‘liq edi.
M oddalarning  magnit  singdiruvchanlik  koeffitsiyenti  (}i)  bir  qatlam 
o £ralgan solenoid hosil qilayotgan  magnit oqimi zichligidan magnetikning 
magnit oqimining o £rtacha zichligi necha marta katta ekanligini ko£rsatadi.
Bu  magnit  qabul  qiluvchanligiga  qarab,  magnetiklami  quyidagi  grup- 
palaiga bo‘lamiz. Agar 
\i<
 1 bo‘lsa, bunday moddalarni diamagnetiklar, bunda 
X<0; 
m>1  b o lsa, 
%>Q
  b o lib ,  bunday  moddalarni  paraningnetiklar,  ц » 1  
bolsa. x>0 va  B=f(ja.) bo lsa, bunday moddalarni ferromagnetiklar deyiladi.
Diamagnetiklarda qabul qiluvchanlikning manfiy bo‘lishiga asosiy sabab 
magnitlanganlik vektorining magnitlovchi tashqi magnit maydon induksiya 
vektoriga qarama-qarshi yo‘nalishidadir (209-rasm). Tashqi magnit maydon 
ta ’siridadiamagnitni tashkil etuvchi dipollaming joylashishi teskari b o ‘ladi, 
ya’ni bir  jinsli  magnit  qutblari  (dipol  vatashqi  maydondagi)  ular  o ‘zaro 
itarishish o £miga o £zaro tortishadi. Tashqi magnit maydon ta ’sirida elektron 
harakati o£zgaradi. Bu vaqtda atomlaming magnit momentlari kichikbo£lgani 
uchun moddalarning diamagnetik xossalari kuchli b o iad i.  Deyarli barcha
S
inert  gazlar  diamagnit  xususiyatiga  ega.  Diamag- 
nitlarda tashqi maydon ta ’sir etmaganda atomning 
magnit momenti  nolga teng b oiadi.