J kamolov, II. Ismoilov



Download 7,98 Mb.
Pdf ko'rish
bet24/251
Sana15.01.2022
Hajmi7,98 Mb.
#366401
1   ...   20   21   22   23   24   25   26   27   ...   251
Bog'liq
Elektr va magnetizm kulon qonuni

t g a x
  = ---
i
\n
D lt
tg a
 2  -----
Bu tengliklardan
a

tg a , 
D„  D
2 n
tg a  2 
D 2l  D ]n
 
t g a

D u
 
e,
Bundan 
D . = D 2n
 b o lg an lig id an  

n
 
ga  teng  b o £lib,
(6 U 2 
2t 
b 2
dielektrik chegarasida induksiya chiziqlarining sinish  qonunini ifodalaydi.
3  9


tenglikdan  foydalanib,  ikki  dielektrik  muhit  chegarasidagi  AS  yuzadan 
o ‘tayotgan  kuch  chiziqlarining  soni  (36,  g-rasm)
&Nt = D lnAA S ,  A N 2  =  D 2iiAAS
ga teng bo£lib 
D ln  =  D 2n
 ga tengligidan 
A N ;  =  A N 2
 ekanligi kelib chiqadi, 
bu esa induksiya vektori chiziqlarining 
D h)
  va 
D 2n
  tashkil etuvchilari ikki 
dielektrik chegarasida uzluksiz o lish in i yana bir bor isbotlaydi.
Agar dielektrik bir jinsli b o ‘lmasa  dielektrikni  fikran  shunday yupqa 
qatlam largabo‘lamizki, qatlamlaming harbirini chegarasidagi dielektrikni 
bir jinsli deb qarash mumkin,  induksiya chiziqlari esa qatlamdan qatlamga 
uzluksiz  o ‘tadi.
M aydon  _noldan  farqli  bo‘lgan  fazoni  uzluksiz  toldiruvchi  bir jinsli 
dielektrikda 
D
  induksiya vektori,  erkin  zaryadlarning  £ 0  may-donidan
— 
£  
— 
_  
_  
farq qilmaydi, chunki bunday dielektrikda 
E  =
  —  va bundan 
Eo = s  E  =  D
s
bo‘ladi.  Dielektrikdagi maydon uchun Ostrogradskiy-Gauss teoremasining 
ko‘rinishi  o ‘zgaradi.  Qutblangan  dielektrik olib,  dielektrik ichida olingan 
ixtiyoriy yopiq 
S
 sirtdan o £tuvchi  kuchlanganlik oqimini hisoblaylik.  Cirt 
ichidagi to £la q zaryad dieJektrikka tashqaridan kiritilgan q’ erkin zar>'addan 
va  dielektiik qutblanganda vujudga  kelgan  boglangan  zaryaddan  tashkil 
topgan boiadi:
^  
E nA S  = 4nq
 = 
4 n ( q 0  + q')
( S )
bunda n-sirt nuqtalariga o£tkazilgan tashqi normalni bildiradi.  Butun  S sirt 
ichidagi ham m a bog£langan zaryad
t f = - ' £ l o '& S  = - ' £ XE .A S
( S )  
( S )
ga teng bo'ladi.
Bulardan  quyidagi  ifodani  hosil  qilamiz:
Х ( £ „ + 4 я Р ) М  = 4 я
9
 
0
(.S’)
Bu  dielektrik  uchun  Ostrogradskiy-Gauss  teorem asini  ifodalaydi, 
elektrostatik induksiya vektorining ixtiyoriy yopiq sirtdan  o £tuvchi oqimi 
sirt  ichidagi erkin zaryadning 4л ga ko£paytirilganiga teng.  Dielektrik bir 
jinsli b o lm asa boglangan  sirt  zaryadlardan tashqari  hajmiy b o g lan g an  
zaryadlar ham  hosil b o iad i.
4  0


D =  E  + 4 n P
bu yerda 
~p
 qutblanish vektorining har ikki tom onidan divergensiya olib:
divD  = d ivE  + AndivP
divE
 = 
4 n p  
d ivP  =  - p '
 
ekanligini nazarda tutsak
divD  = 4n ( p  -  p ')
tenglikni hosil qilamiz,  lekin p0= p - p \ bunda p0 erkin zaryadlaming hajm 
zichligi.  Shunday qilib,
d ivD
 = 4/rp0
D em ak 
D
  vektorning  divergensiyasi  faqat  erkin  zaryadlaming  hajm 
zichligi  bilan aniqlanadi.

Download 7,98 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   20   21   22   23   24   25   26   27   ...   251




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish