J kamolov, II. Ismoilov

116-rasm.
117-rasm.
 
1 4 5

---

To‘g‘ri tok magnit maydonining induksiya chiziqlari markazlari o ‘tkaz- 
gich о "qida joylashgan konsentrik aylanalardan iborat bo‘lib, bu aylanalar 
o £tkazgich o ‘qiga perpendikular tekislikda yotadi. A ylanalargao£tkazilgan 
strelkali chiziqlar mazkur kuch chiziqlariga urinm a b o‘lgan 
В
  induksiya 
vektorining  yo£nalishini  ko‘rsatadi.  Elektr  maydon  kuchlanganligining 
chiziqlari kabi magnit induksiya chiziqlari shunday o‘tkaziladiki, ularning 
zichligi  magnit  maydon  induksiya  vektorining  shu  joydagi  qiymatini 
xarakterlaydi.
Yuqorida ko‘rsatilgan usul bilan aylanma tokning (117-b rasm), solenoid 
(tokli  g£altak)  ning  (117-v  rasm)  va  toroid  (markazlari  aylana  b o £ylab 
joylashgan  bir  xil  aylanma  toklar  sistemasi)  ning  (117-g  rasm)  magnit 
induksiyasi chiziqlarining manzarasini aniqlash mumkin.  Solenoidning ichki 
qismida  magnit  maydonni  bir jinsli  deyish  mumkin.  Toroidning  magnit 
maydoni  faqat uning ichki qismida mujassamlangan b o ‘ladi.
Solenoidning magnit  maydoni (solenoid tashqarisidagi  maydon) bilan 
doimiy magnit maydoni orasida o'xshashlik bor (118-rasm).  Shartli ravishda 
kuch  chiziqlari  g£altakning  bir  uchidan  chiqib,  ikkinchi  uchiga  kiradi, 
deb  hisoblash  mumkin.  Doimiy  magnitning  kuch  chiziqlari  chiqadigan 
uchi  magnitning