J., Barakayev N. R. Tizimli tahlil va qaror qabul qilish asoslari

 
Tayanch iboralar: 
qaror qabul qilish, yakka, konsesus, ringli, kollegial, 
qarorning o‘z vaqtidaligi, samaradorligi, asoslanganligi, bajarish imkoniyati, 
reglamentligi, aniqliligi, egiluvchanligi, cheklov omili. 
Nazorat savollari: 
1.
Qaror tushunchasi, maqsadi va vazifalari keltiring. 
2.
Qaror tushunchasiga oid ilmiy yondashuvlar 
3.Qarorga normativ, diskriptiv yondashuv nima? 
4. Boshqaruv, konsensus, strategik qaror deganda nimalar tushuniladi? 
5. Umumiy, maxsus, stereotip, tashabbusli an’anaviy qarorlar. 
6.Tavsiyali, aniq, noaniq, tezkor(operativ), muntazam, shaxsiy, boshqaruvchi 
qarorlani ifodalang. 
7.Qaror qabul qilish texnologiyasini ifodalang. 
8. Qarorning asosiy shakllari. 
9.Qaror qabul qilish tushunchasining mohiyati va sub’eklari 
10. Qaror qabul qilishda tanlovning bajarilishi. 
11. Qaror qabul qilish jarayoni 
 
bosqichlari. 
 
 
10-MAVZU. QARORNING TURLARI, QABUL QILISH VAZIYATI VA
TAMOYILLARI 
1.Ma’ruzaning ta’lim texnologiyasi
Vaqti - 2 soat 
Talabalar soni: 5-10 nafar 
O‘quv
mashg‘ulotining 
shakli 
Axborot ma’ruza, va “B.B.B” jadvali grafik organayzeridan 
foydalangan xolda. 

---

135 
Ma’ruza
mashg‘ulotining 
rejasi 
1.
Qarorning turlari. 
2.
 
Qaror qabul qilishdagi vaziyat.
 
3.
Qaror qabul qilishning asosiy tamoyillari. 
O‘quv mashg‘ulotining maqsadi:
Tizimli tahlil va qaror qabul qilishda qaror 
turlari, ularni qabul qilishdagi vaziyat va qaror qabul qilishning assosiy 
tamoyillari haqida ma’lumot berish.
Pedagogik vazifalar:

qarorlar
 
umumiy va xususiy, operativ, taktik 
va 
strategik 
qarorlar, 
rejalash-tirishni, 
tashkillashtirishni, motivatsiya hosil qilishni, 
nazoratni 
mukammal-lashtirishga 
yo‘naltirilgan, siyosiy, tex-nik, texnolgik, 
oddiy (rutin), standart, ijodiy, universal, 
muammo aniq sharoitda qabul qilinadigan, 
tavakkalchilik sharoi-tida, noaniqlik sharoitida 
qabul qilina-digan, intellektual, irodaviy va 
emotsi-onal qarorlar turlari haqida ma’lumot 
beradi.
 

qaror qabul qilishdagi vaziyat normativ va 
deskriptiv bo‘lishi, normativ yondashuv qaror 
qabul qilish jarayonlarini sub’ektiv, psixologik 
omillardan abstraktlashgan xolda tadqiq etadi 
va qaror qabl qilishning ideal usul va 
“retseptlarini” ishlab chiqishga yo‘nalgan 
bo‘lsa, deskriptiv yo‘nalish esa aksincha,
ushbu 
omillarni 
asosiy 
omillar 
deb 
hisoblashga asoslanishi tushuntiradi.

qaror 
qabul 
qilishning 
asosiy 
O‘quv faoliyatining natijalari: 
 
Talaba: 

qaror turlari, ularning muammo 
echimiga nisbatan mos bo‘lishi, 
ularning 
kelib 
chiqishlari 
bo‘yicha 
klassi-fikatsiyasi 
boshqaruv 
qaror-larining 
strukturaviy tasnifi haqida bilib 
oladi.
 

birinchi yondashuv o‘z oldiga 
qarorni qanday qabul qilishlari 
kerakligini aniqlash vazifasini 
qo‘ysa, ikkinchi yondashuv 
qaror qabul qilish jarayoni real 
ravishda qanday sodir bo‘lishini 
aniqlash vazifasini qo‘yilishini 
biladi. 

vaziyatdan kelib chikgan hol-

---

136 
tamoyillari:vaziyatli tahlil; identifi-katsiyalash 
va maqsadning qo‘yilishi; zarur ma’lumotni 
izlash; mumkin bo‘lgan qarorlar to‘plamini 
shakllantirish; 
baholash 
mezonlarini 
shakllantirish; hayotga tatbiq etish uchun 
indikatorlar va mezonlar ishlab chiqish; 
baholash; eng yaxshi qarorni qabul qilish; 
amaliyotga 
tatbiq 
etish; 
tatbiq 
etish 
monitoringi; natijani baholash ekanligini 
tushuntiradi. 
da qaror qabul qilishning 
asosiy 
tamoyillari 
turlicha 
bo‘lishi, ularni vaziyatga qarab 
qo‘llanilishini tushunib oladi
.
O‘qitish uslubi va texnikasi Axborot ma’ruzasi, blits-so‘rov, taqdimot, grafik 
organayzer texnikalari foydalaniladi. 
O‘qitish shakli 
Frontal ma’ruza, individual, guruh, bilan ishlash 
O‘qitish vositalari 
Ma’ruza matni, proektor, qog‘oz, marker, KT/OTV, 
doska, bo‘r 
O‘qitish sharoitlari 
Jihozlangan auditoriya