Ж арро ҳ ли к стоматологияси пропедевтикаси



Download 5,69 Mb.
Pdf ko'rish
bet117/155
Sana25.02.2022
Hajmi5,69 Mb.
#273552
1   ...   113   114   115   116   117   118   119   120   ...   155
Bog'liq
Жарроҳ стом пропед Азимов М И 2009

П атологик ўзгариш лар
Огиз ичида жойлаш ганида, беморлар огиз очиш , гапириш , 
ю тиниш кийинлигига ш икоят қиладилар. П уфакча ёки тугунча 
пировардида таш қарига ёри-либ оқм а ҳосил қилади ва ичидан 
грануляциялар бўртиб чиқади. О кма йўли пайпасланганда чукур 
бўлмаган чандиқ аниқланади. Ю мш оқ тўқим аларда ж ойлаш иб, 
кечадиган 
тери 
ости 
муш аклараро, 
лим ф атик 
тугунлар
199


актинамикози чукур актиномикоз хисобланади. Дастлаб тери ости 
мушаклар ораси, фасциялараро клетчаткада, лимф а тугунларда 
ривожланган жараён тери, мушаклар, жаг ва юз суякларига ўтади. 
Ж араён юз ва бўйин барча сохаларида учраш и мумкин. Касаллик 
дастлаб кичик “тугунча” кури ниш ида, аста секин катталашади
кейин абсцесс ёки аденоабсцесс ш аклида намоён бўлади. Жараён 
ўз-ўзидан ёрилиб, ёки кесма ўтказилиб, йиринг чикарилгандан 
сўнг, узок ваю битмайдиган яра ҳосил килади. Ш у давр ичида 
атрофида яна бир нечта тугунчалар найдо бўлади ва улар ҳам 
очилгандан 
сўнг, 
оқма 
ҳосил 
бўлади. 
Атрофдаги 
юмшок 
тўкималарга актиномицетлар инфильтратив ўсиб кириб чайнов ва 
мимик мушакларни ҳам зарарлайдилар. Иатижада огиз очилиши 
чегараланади ва таркалган флегмона ш аклланади. Бундай ҳолларда 
огрик, тана ҳароратининг кўтарилиши кузатилади. Актиномикоз 
учоги очилгандан сўнг, ўткир яллигланиш аломатлари камаяди. 
И нфильтрат 
атрофдаги 
(периферик) 
сохдларда 
тахтасимон 
қаттиклик, 
марказида 
оқмали 
ю мш оқ 
кисмлар 
кузатилади. 
Зараланган тўкималар устидаг и тери коплами билан бирикиб 
кетган, 
тери 
кўқимтир 
(цианотик) 
рангда. 
Яллигланиш 
жараёнининг кейинги ривож ланиш и инфильтратнинг секин аста 
сурилиб, чегаралапиши ёки кушни гўқималарга таркалиш и билан 
давом 
эгиш и 
мумкин. 
Атроф 
тўқималар 
зарарланиши 
юз 
суяклариниш актиномикоз билан иккиламчи зарарланиш ига олиб 
келади. Камдан-кам актиномицетлар қон оркали ички аъзоларга 
метастаз 
бериши 
қам 
мумкин. 
Беморлар 
умумий 
ҳолати 
ўзгариш лари жараён тарқалганлйги куламига қараб ўзгаради. 
Ж араён лимфа тугунида гинерпластик шаклда кечса, тугун 
катталашиб, ўсма ҳолатида намоён бўлади. Огриқсиз, секин 
катталаш иб, ичидан некрозга учрайди ва гашкарига ёриб чиқиб, 
оқма ҳосил килади.
Тиш 
кариес 
кавагидан 
актиномицетлар 
найча 
оркали 
периодонтга, периостга ва ж аг суягига туш иш и ва тўқималарда 
бирламчи гранулёмани қосил килади. Сурункали гранулёматоз 
периодонтитга ҳос белгилар билан кечадиган актиномикозни 
аниқлаш қийин. Маълум вақггача чегараланган жараён атрофдаги 
тўқималарга ( суяк кобиги - периост, гери осги, гери, шил;
1
иқ ости) 
ёриб чиқади ва уларга ҳос клиник белгилар билан кечади.
A
ki
и ном и коти к 
нериосгиг 
ж ссудатив ва иролифератив 
шаклда кечади. Огиз дахдизида шиш ҳосил бўлиб, утув бурма
2(М


силликлаш иб ш иллик парда кизаради. П айпаслаганда каттик 
инф ильтрат аникланади. Бир канча вакт ўтиб, инф ильтрат ўр- 
тасида юмшаш ҳосил бўлади. П родуктив ш аклда кечадиган 
периоститда ж аг танаси калинлаш ганлиги ва ш акли нотугри 
(деф ормацияланган)лиги аникланади.
Ж аг суяги актиномикози одатда пастки жагда, деструктив ёки 
деструктив-продуктив остеом иелит кўриниш ида учрайди. А гарда 
бирламчи гранулёма суякда ривож ланса, суякичи абсцесси ёки 
суякичи гуммаси кўриниш ида намоён бўлади. Бирламчи продук­
та в-деструкти в ш аклдаги жаг актином икози одатда болалар ва 
ўсмирларда суяк капинлаш иш и, прогрессив катталаш иш и ва зич- 
лаш иш и билан кечади. Касаллик бир неча йиллар давом этиши, 
вакти -в а к ти билан ўткирлаш иш и мумкин. Ш у даврда жараён су- 
якдан 
ю мш ок тўким аларга таркалиб, 
абсцесс 
ва 
флегмона 
ривож ланиш ига олиб келиш и мумкин.
Ю кори жагда актином икоз ўткир ва сурункали гайморитга 
ҳос 
белгилар 
билан 
кечади. 
У зок давом
этган 
сурункали 
яллигланиш натиж асида калинлаш аётган суяк бўш лик торайиш ига 
олиб келади.
Огиз 
бўш лиги 
аъзолари 
актином икози 
бирламчи 
актином икотик гранулёма ҳосил бўлган ж ойда намоён бўлади. 
Тилда актиномикоз 1-2 ой давом ида ривож ланаётган абсцесс ва 
ф легм она кўриниш ида намоён бўлади.
С ўлак безларини актином икози бирлам чи ва иккиламчи 
бўлиш и мумкин. Инфекция безга сўлак найчасидан туш ади. Бир­
ламчи гранулёма сўлак безида ж ойлаш иш и ва кечиш ига караб ак- 
тином икозни куйидаги ш акллари фаркланади:
1) чегараланган ва диф ф уз экссудатив актином икоз
2) чегараланган ва диф ф уз продуктив актином икоз
3) сўлак бези чукур ва кулок олди соҳаси лим ф атик тугунлари 
актиномикози.
А ктиномикоз 
диагностикаси 
м ураккаблиги 
касаллик 
яллигланиш ва ўсма касалликларига ҳос белгилар билан кечиш и ва 
клиник манзараси турли хиллигидадир. Я ллигланиш ж араён узок 
ва 
суст 
давом 
этиш и, 
ўтказилаётган 
даво 
нафсизлиги 
актином икозга 
хос 
белгидир. 
А лбатта 
м икробиологик, 
актинолизат билан тери-аллергик синама ўтказиш , им мунологик ва 
рентгенологик, патом орфологик текш ирувлар ўтказиш таш ҳис 
учун қимматли м аълумотлар беради.
201



Download 5,69 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   113   114   115   116   117   118   119   120   ...   155




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish