Izika fani o`qituvchisi ning 6 –sinfida o`tkazilgan Mavzu: «Jismlarning issiqlikdan kengayishi»

Qattiq jismlarni issiqlikdan kengayishini metall sharcha va halqani qizdirish usulida yana bir bor kuzatamiz:

B imetall plastina. Rasmda bir-biriga parchinlab mahkamlangan ikkita — mis va temir plastinalar bimetall plastina deb ataladi. Bimetall plastinada mis va temir issiqlikdan turlicha kengayadi. Bunday plastina qizdirilsa, plastina temir tomonga, sovitilsa mis tomonga egiladi. Bimetall plastina va quruq yoqilg`i yordamida o`quvchilarga jarayon namoyish qilib fikrlar isbotlanadi. Quyidagi savol o`quvchilarga beriladi: Plastinani juda yuqori temperaturagacha yoki past temperaturagacha sovitilsa nima bo`ladi? Bu haqda o`ylab ko`ring? Javobingiz qanday bo`ladi. Bimetall plastinadan foydalanish sohalari: uyda ishlatiladigan sovutkich yoki elektr dazmol ishiga razm solsak, sovutkich ma’lum bir vaqt ishlaganidan so`ng to`xtaganini, dazmol ham qiziganidan so`ng qizil chirog`i o`chganligini ko`ramiz. Chunki unda bimetall plastinkali tokni uzib-ulovchi qurilmasi bor.